Trong bối cảnh toàn cầu hóa tài chính đang diễn ra mạnh mẽ, việc xây dựng một trung tâm tài chính quốc tế (International Financial Center – IFC) không chỉ là một dấu mốc phát triển kinh tế mà còn là chiến lược then chốt nhằm nâng cao vị thế quốc gia trên bản đồ tài chính toàn cầu. Với Việt Nam, đây là cơ hội vàng – nhưng cũng là thách thức lớn – vì không đi nhanh, Việt Nam sẽ mất cơ hội vào tay các quốc gia láng giềng trong khu vực như Singapore, Thái Lan hay Malaysia.
Trung tâm tài chính quốc tế là gì?
Trung tâm tài chính quốc tế là nơi tập trung các hoạt động tài chính quy mô lớn như giao dịch chứng khoán, ngân hàng, bảo hiểm, quỹ đầu tư, fintech và các dịch vụ tài chính chuyên sâu. Đây là “mảnh đất vàng” thu hút dòng vốn toàn cầu, nơi hội tụ các tập đoàn tài chính lớn, các định chế đầu tư hàng đầu thế giới. IFC không chỉ đóng vai trò cung cấp dịch vụ tài chính mà còn là động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng GDP, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và hội nhập sâu hơn vào chuỗi tài chính toàn cầu.
Xem thêm: Trái phiếu chuyển đổi
Cơ hội đang mở ra nhưng không chờ đợi
Tại sự kiện “Kinh nghiệm quốc tế và vai trò hệ thống ngân hàng trong trung tâm tài chính” do Thời báo Ngân hàng tổ chức ngày 16/4, nhiều chuyên gia quốc tế đã lên tiếng cảnh báo rằng Việt Nam cần hành động ngay nếu không muốn đánh mất cơ hội phát triển trung tâm tài chính quốc tế.
Ông Richard D. McClellan, chuyên gia tư vấn về chính sách kinh tế và tài chính, nhận định: “Việc chậm trễ sẽ khiến Việt Nam bị các đối thủ trong khu vực như Jakarta, Bangkok, Kuala Lumpur vượt mặt. Các tiêu chuẩn toàn cầu ngày càng khắt khe, trong khi thời gian cho cải cách không còn nhiều.”
Trong khi các quốc gia trong khu vực đang tích cực xây dựng hạ tầng, nới lỏng quy định pháp lý và thu hút đầu tư quốc tế vào lĩnh vực tài chính, Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn nghiên cứu và xây dựng định hướng. Điều này khiến nhiều chuyên gia lo ngại rằng nếu không đi nhanh và quyết đoán, Việt Nam sẽ đánh mất lợi thế cạnh tranh.
Thách thức pháp lý và năng lực quản lý
Một trong những rào cản lớn nhất hiện nay là hệ thống pháp lý và năng lực quản lý nhà nước chưa đủ linh hoạt để đáp ứng các yêu cầu hoạt động của một trung tâm tài chính quốc tế.
Ông Nguyễn Đức Long, Cục trưởng Cục An toàn các tổ chức tín dụng (Ngân hàng Nhà nước), cho biết: “Việt Nam đang đứng trước bài toán khó về pháp lý. IFC muốn vận hành hiệu quả phải có môi trường pháp lý linh hoạt, trong khi hệ thống hiện tại vẫn còn nhiều rào cản, thiếu sự đồng bộ và linh hoạt.”
Ông cũng nhấn mạnh, Ngân hàng Nhà nước đang tích cực rà soát, sửa đổi các quy định an toàn vốn, hướng đến chuẩn mực quốc tế như Basel II nâng cao. Đây là bước đi quan trọng nhằm chuẩn bị nền tảng pháp lý cho IFC tương lai.
TP.HCM và Đà Nẵng: Hai “ứng viên nặng ký” cho IFC
Hiện tại, hai địa phương được kỳ vọng sẽ trở thành nơi đặt nền móng cho trung tâm tài chính quốc tế là TP.HCM và Đà Nẵng. Mỗi nơi sẽ theo đuổi một mô hình riêng biệt:
-
TP.HCM hướng tới mô hình kết hợp giữa thương mại, công nghệ và thị trường vốn. Đây là thành phố có hệ sinh thái tài chính lớn nhất cả nước, với các ngân hàng, công ty chứng khoán, quỹ đầu tư và doanh nghiệp công nghệ tài chính đang hoạt động sôi nổi.
-
Đà Nẵng lại được định hướng phát triển theo mô hình xanh, tích hợp số và thương mại tự do. Với lợi thế hạ tầng tốt, môi trường sống chất lượng và vị trí chiến lược tại miền Trung, Đà Nẵng có tiềm năng trở thành một IFC mang tính bền vững, hiện đại.
Các ngân hàng và định chế tài chính đã sẵn sàng?
Từ phía các ngân hàng thương mại, họ cũng đang tích cực chuẩn bị để tham gia “sân chơi lớn”. Điều này thể hiện ở việc nâng chuẩn quản trị, tối ưu hóa hệ thống vận hành và tìm kiếm các nguồn vốn giá rẻ từ thị trường quốc tế.
Giá cổ phiếu bị chi phối bởi những yếu tố nào
Tuy nhiên, họ cũng phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt từ các tổ chức tài chính nước ngoài có kinh nghiệm lâu năm và tiềm lực mạnh. Do đó, việc chuẩn bị tâm thế, kỹ năng và chiến lược rõ ràng là điều bắt buộc nếu không muốn bị lép vế trên sân nhà.
Không có mô hình hoàn hảo, nhưng không thể trì hoãn
Tổng kết sự kiện, bà Lê Thị Thuý Sen, Tổng biên tập Thời báo Ngân hàng, khẳng định: “Không có mô hình IFC hoàn hảo cho mọi quốc gia. Việt Nam cần lựa chọn con đường riêng nhưng phải dựa trên ba nguyên tắc: phát triển IFC là tất yếu, nhưng phải giữ vững ổn định vĩ mô, an toàn hệ thống tài chính và bảo vệ người dùng dịch vụ.”
Đây là lời nhấn mạnh không thể chính xác hơn trong bối cảnh Việt Nam đang đứng giữa ngã ba đường: hoặc mạnh dạn tiến bước để tạo đột phá, hoặc tiếp tục trì hoãn và để tuột mất cơ hội lịch sử.
Trung tâm tài chính quốc tế: Không đi nhanh, Việt Nam sẽ mất cơ hội – đó không chỉ là một cảnh báo, mà là lời kêu gọi hành động. Việt Nam cần khẩn trương xây dựng chiến lược rõ ràng, hoàn thiện thể chế, lựa chọn địa điểm phù hợp và huy động nguồn lực toàn diện để hiện thực hóa giấc mơ IFC. Nếu thành công, IFC sẽ không chỉ là “siêu dự án tài chính” mà còn là bệ phóng giúp Việt Nam vươn tầm quốc tế, thu hút đầu tư toàn cầu và khẳng định vai trò trung tâm tài chính khu vực.
