Trong bối cảnh thị trường chứng khoán toàn cầu vẫn chịu ảnh hưởng mạnh từ các căng thẳng thương mại giữa các nền kinh tế lớn, việc xuất hiện những tín hiệu thương mại tích cực đang mở ra triển vọng mới cho sự phục hồi và tăng trưởng của các chỉ số chứng khoán chủ chốt. Nhờ đó, thị trường Mỹ – nơi được gọi là “Phố Wall” – đang ghi nhận bước tăng đáng kể trong phiên giao dịch mới nhất, khi nhà đầu tư phản ứng tích cực với thông điệp hòa hoãn về chính sách thương mại từ phía Mỹ đối với Trung Quốc. Từ đó, bài viết này sẽ phân tích nguyên nhân, diễn biến và ý nghĩa của sự kiện này, đồng thời đề xuất một số kịch bản đầu tư phù hợp trong giai đoạn hiện tại.
Một trong những yếu tố then chốt đóng góp cho tâm lý tích cực trên thị trường chính là phát biểu mang tính “hạ nhiệt” từ phía lãnh đạo Mỹ. Thông tin được công bố cho biết: Donald Trump — Tổng thống Mỹ – đã có những bình luận ôn hòa hơn nhắm tới Trung Quốc, qua đó giúp xoa dịu lo ngại về một làn sóng thuế quan mới hoặc một vòng leo thang trong chiến tranh thương mại. Kết quả là, trong phiên ngày 20/10 tại New York, cả ba chỉ số lớn gồm Dow Jones Industrial Average, S&P 500 và Nasdaq Composite đều tăng điểm rõ rệt — lần lượt tăng khoảng 1,1 % và 1,4 % ở chỉ số công nghệ.
Sự gia tăng về điểm số này không chỉ là phản ứng đơn thuần trước phát biểu chính trị mà còn cho thấy nhà đầu tư đang đánh giá lại rủi ro – từ mức “gần như chắc chắn” thành “có khả năng” – về việc thương mại bị khơi lại như một yếu tố đe dọa. Khi nguy cơ suy giảm đột ngột bởi tranh chấp thương mại có dấu hiệu lùi lại, dòng vốn quay lại mạnh mẽ hơn vào các cổ phiếu vốn hóa lớn, đặc biệt là nhóm công nghệ. Trong đó, việc cổ phiếu của Apple bật tăng gần 4 % sau công bố doanh số iPhone mới vượt kỳ vọng cũng góp phần tạo “đà” cho toàn thị trường.
Không chỉ riêng Mỹ, các thị trường châu Âu cũng đồng thuận hướng đi tăng điểm: tại London, chỉ số FTSE 100 tăng 0,5 %; tại Paris, CAC 40 tăng 0,4 %; và tại Frankfurt, DAX tăng tới 1,8 %. Điều này cho thấy ảnh hưởng của lithium — không chỉ ở khu vực hồ sơ riêng biệt mà là “lan tỏa” toàn cầu.
Tại thị trường Việt Nam, mặc dù xu hướng diễn biến khác biệt, hiện tượng trên vẫn đáng lưu ý. Chỉ số VN‑Index kết phiên đã giảm 5,47 % xuống 1.636,43 điểm, và HNX‑Index cũng giảm 4,74 % xuống 263,02 điểm. Dẫu vậy, việc thị trường quốc tế “nguội đi” áp lực rủi ro thương mại cũng có thể là một điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư trong nước xem xét chiến lược trung hạn.
Việc gọi đây là một “tín hiệu thương mại tích cực” không chỉ là cách nói mang tính truyền thông. Trên thực tế, nhà phân tích cao cấp David Morrison từ công ty tài chính Trade Nation nhận xét rằng đa số các thị trường đã khởi đầu tuần với tâm lý khá tích cực — một phần lớn đến từ việc thị trường cảm nhận rõ ràng rằng phía Mỹ đã “mềm mỏng rõ rệt” trong phát biểu về khả năng khơi lại cuộc chiến thương mại với Trung Quốc. Điều này đồng nghĩa với việc rủi ro “căng thương mại” được đánh giá là đã giảm bớt, ít nhất trong ngắn hạn.
Khi rủi ro giảm, nhà đầu tư có xu hướng quay lại chọn các cổ phiếu bị “chốt lời” nhiều hoặc bị ảnh hưởng tiêu cực từ yếu tố tranh chấp. Trong đó, nhóm cổ phiếu công nghệ có lợi thế vì đã trải qua giai đoạn điều chỉnh mạnh trong bối cảnh lo ngại thương mại. Sự phục hồi của cổ phiếu Apple nói riêng là một tín hiệu rõ: thị trường đang hướng tới “chọn lọc” hơn, ưu tiên nhóm cổ phiếu có khả năng phục hồi và phản ứng nhanh trước tín hiệu vĩ mô. Điều này đặt nền tảng cho một chu kỳ tăng mới nếu các tín hiệu thương mại, kinh tế tiếp tục ổn định.
Về mặt chiến lược, nhà đầu tư cần lưu ý một số điểm: đầu tiên, mặc dù tín hiệu lạc quan đang hiện hữu, vẫn cần theo dõi sát diễn biến thực chất của đàm phán giữa Mỹ và Trung Quốc, đặc biệt là các thông điệp chính sách thuế, quan hệ chiến lược và khả năng gia tăng áp lực tiếp theo. Tiếp đó, nên ưu tiên đội hình cổ phiếu đã bị ảnh hưởng nặng bởi “căng thương mại” và có khả năng bật trở lại nhanh khi tâm lý tích cực lan tỏa. Đồng thời, cần giữ vững kỷ luật quản trị rủi ro — vì môi trường vẫn tiềm ẩn những yếu tố bất ngờ: như sự cố từ doanh nghiệp lớn (ví dụ việc ngừng hoạt động dịch vụ đám mây của Amazon từng diễn ra trong phiên 20/10 nhưng không ảnh hưởng giá cổ phiếu.
Xem thêm: Thị trường chứng khoán Việt Nam được nâng hạng bởi FTSE Russell
Cũng cần lưu ý rằng khi tín hiệu về thương mại và tâm lý nhà đầu tư được cải thiện, không có nghĩa là mọi cổ phiếu đều đồng loạt tăng. Nhà đầu tư vẫn nên quan tâm đến các yếu tố nội tại của doanh nghiệp: kết quả kinh doanh, triển vọng ngành, cạnh tranh và chuỗi cung ứng. Bởi lẽ, môi trường thương mại ổn định hơn chỉ là “điều kiện thuận lợi”, chứ không phải là “chìa khóa” duy nhất để tăng trưởng.
Nhìn rộng hơn, câu chuyện “đàm phán Mỹ – Trung dịu bớt” còn có ý nghĩa sâu sắc hơn cho thị trường toàn cầu. Khi hai nền kinh tế lớn tìm cách giảm căng thẳng thương mại, đồng nghĩa với khả năng chuỗi cung ứng toàn cầu hồi phục, chi phí sản xuất doanh nghiệp giảm và niềm tin đầu tư được cải thiện. Tất cả những yếu tố này tạo ra môi trường thuận lợi hơn cho hoạt động xuất nhập khẩu, thu hút vốn, và qua đó hỗ trợ các chỉ số chứng khoán tăng điểm.
Điều này cũng mở ra cơ hội cho nhà đầu tư Việt Nam khi nhìn về thị trường quốc tế như một “bệ phóng” có hiệu ứng lan tỏa. Dòng vốn quốc tế và tâm lý toàn cầu có thể ảnh hưởng đến xu hướng vào/ra tại Việt Nam, đặc biệt đối với các cổ phiếu có chuỗi cung ứng gắn với Trung Quốc hoặc Mỹ. Vì vậy, theo dõi sát diễn biến chung trên quốc tế có thể giúp nhà đầu tư trong nước chủ động hơn với chiến lược của mình.
Một lời khuyên cuối cùng: tín hiệu thương mại tích cực đang giúp thị trường “Phố Wall” bật tăng, nhưng không nên chủ quan. Khi nhà đầu tư đánh giá khả năng tăng trưởng, cần liên kết chặt chẽ giữa yếu tố vĩ mô (như thương mại Mỹ – Trung) và yếu tố vi mô (như tình hình lợi nhuận doanh nghiệp, ngành). Bằng cách này, nhà đầu tư sẽ không chỉ tận dụng được “đà tăng” ngắn hạn mà còn xây dựng được một chiến lược đầu tư bền vững hơn trong môi trường biến động.
Tóm lại, dấu hiệu mềm mỏng trong chính sách thương mại Mỹ đối với Trung Quốc là một nguồn cảm hứng tích cực cho nhóm cổ phiếu công nghệ và toàn bộ thị trường chứng khoán Mỹ. “Đà tăng” trên Phố Wall không chỉ xuất phát từ niềm tin nhất thời mà còn từ việc thị trường nhìn nhận rủi ro đã được kiểm soát hơn. Đây là thời điểm để nhà đầu tư nhìn nhận lại danh mục, điều chỉnh chiến lược và chuẩn bị cho một giai đoạn có thể là bứt phá mới của thị trường. Với quan sát và phân tích đúng đắn, tín hiệu thương mại tích cực này có thể là “ngòi nổ” cho cơ hội đầu tư vượt trội hơn trong nửa cuối năm.
