Sau thời gian dài giằng co và suy giảm, thị trường chứng khoán Việt Nam đang ghi nhận những tín hiệu phục hồi tích cực. Tâm lý nhà đầu tư dần cải thiện, dòng tiền quay trở lại và nhiều cổ phiếu đã lấy lại đà tăng trưởng. Tuy nhiên, trong bối cảnh nền kinh tế còn nhiều thách thức và định giá cổ phiếu đang có xu hướng cao hơn mức hợp lý, các chuyên gia liên tục cảnh báo rằng nhà đầu tư cần thận trọng trong việc đánh giá giá trị thực của doanh nghiệp. Thị trường chứng khoán phục hồi, nhà đầu tư cần thận trọng định giá để tránh rơi vào “bẫy tăng giá ngắn hạn” đầy rủi ro.
Tín hiệu phục hồi từ thị trường chứng khoán
Từ đầu quý II/2025, chỉ số VN-Index đã phục hồi rõ rệt sau chuỗi ngày trồi sụt quanh ngưỡng 1.200 điểm. Khối lượng giao dịch tăng mạnh cho thấy dòng tiền đang quay trở lại, đặc biệt là từ nhóm nhà đầu tư cá nhân. Một số nhóm ngành như ngân hàng, bất động sản, và chứng khoán ghi nhận mức tăng trưởng mạnh, thậm chí có cổ phiếu tăng hơn 30% chỉ trong vài tuần.
Yếu tố góp phần thúc đẩy đà hồi phục này bao gồm việc Ngân hàng Nhà nước duy trì mặt bằng lãi suất thấp, kỳ vọng lạm phát được kiểm soát và các thông tin vĩ mô tích cực như tăng trưởng GDP, giải ngân đầu tư công, và tín hiệu cải thiện từ thị trường xuất khẩu. Bên cạnh đó, việc một số doanh nghiệp công bố kết quả kinh doanh quý I/2025 khả quan cũng tạo ra làn sóng kỳ vọng mới.
Tuy nhiên, các chuyên gia tài chính cho rằng sự phục hồi này chủ yếu mang tính kỹ thuật và tâm lý, hơn là dựa trên nền tảng cơ bản vững chắc. Việc giá cổ phiếu tăng nhanh trong thời gian ngắn khiến mặt bằng định giá trở nên đắt đỏ, không còn hấp dẫn nếu xét về triển vọng dài hạn.
Định giá cổ phiếu – Bài toán không dễ trong thời điểm hiện tại
Một trong những vấn đề lớn nhất hiện nay chính là việc nhiều cổ phiếu đang bị định giá cao hơn giá trị nội tại. Thị trường chứng khoán phục hồi, nhà đầu tư cần thận trọng định giá bởi nếu không, họ có thể mua vào ở vùng giá “đỉnh ngắn hạn” và chịu thiệt hại khi thị trường điều chỉnh.
Chỉ số P/E (giá trên thu nhập) trung bình của VN-Index hiện dao động ở mức 14–16 lần, tiệm cận vùng đỉnh của năm 2023. Trong khi đó, tốc độ tăng trưởng lợi nhuận của nhiều doanh nghiệp vẫn chưa thực sự phục hồi như kỳ vọng, nhất là trong các ngành mang tính chu kỳ như bất động sản, xây dựng, hoặc tiêu dùng.
Không ít nhà đầu tư cá nhân vẫn còn tâm lý “đu đỉnh bắt đáy” – tức chạy theo đà tăng của thị trường mà thiếu sự phân tích kỹ càng. Việc định giá doanh nghiệp cần dựa trên các yếu tố như triển vọng tăng trưởng, chất lượng tài sản, năng lực quản trị, cũng như các yếu tố vĩ mô ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh.
Cẩn trọng với “bẫy tăng giá ngắn hạn”
Một trong những rủi ro lớn khi thị trường phục hồi quá nhanh là nguy cơ hình thành các “bẫy tăng giá” – khi cổ phiếu tăng mạnh trong ngắn hạn nhưng không đi kèm với sự cải thiện về nền tảng cơ bản. Nhà đầu tư mua vào ở giai đoạn này có thể phải đối mặt với áp lực điều chỉnh mạnh sau đó, đặc biệt khi thị trường thiếu thông tin hỗ trợ mới hoặc xuất hiện các biến động từ bên ngoài.
Thị trường chứng khoán phục hồi, nhà đầu tư cần thận trọng định giá không chỉ vì rủi ro nội tại mà còn bởi yếu tố quốc tế. Các biến động từ thị trường tài chính toàn cầu, xu hướng điều chỉnh chính sách tiền tệ từ các nền kinh tế lớn như Mỹ hay Trung Quốc, và giá hàng hóa thế giới đều có thể tạo ra tác động lớn đến tâm lý và xu hướng dòng tiền đầu tư.
Bên cạnh đó, trong bối cảnh rủi ro địa chính trị gia tăng, như xung đột tại Trung Đông hay căng thẳng thương mại Mỹ – Trung, nhà đầu tư cần có góc nhìn thận trọng và chủ động bảo vệ tài sản.
Chiến lược đầu tư an toàn trong giai đoạn thị trường nhạy cảm
Thay vì “bắt đáy” hay “đu đỉnh” theo phong trào, các chuyên gia khuyến nghị nhà đầu tư nên áp dụng chiến lược đầu tư giá trị, chọn lọc kỹ lưỡng cổ phiếu có nền tảng kinh doanh tốt, triển vọng tăng trưởng rõ ràng và định giá hợp lý. Việc đa dạng hóa danh mục đầu tư, giữ một phần tiền mặt để dự phòng rủi ro và tuân thủ nguyên tắc quản trị vốn sẽ giúp nhà đầu tư giảm thiểu tổn thất khi thị trường biến động.
Đồng thời, việc theo dõi kỹ lưỡng báo cáo tài chính, hoạt động doanh nghiệp và xu hướng vĩ mô là điều không thể thiếu trong giai đoạn hiện nay. Những ngành có tiềm năng hưởng lợi từ chính sách công như hạ tầng, năng lượng tái tạo hoặc công nghệ sẽ tiếp tục là điểm sáng trong dài hạn.
Thị trường chứng khoán phục hồi, nhà đầu tư cần thận trọng định giá để không rơi vào những sai lầm phổ biến như đầu cơ theo đám đông hay đầu tư dựa trên cảm tính. Trong bất kỳ giai đoạn nào, sự tỉnh táo, kỷ luật và kiến thức đầu tư vững chắc luôn là yếu tố then chốt để thành công.
Dù thị trường đang cho thấy những dấu hiệu lạc quan, song các rủi ro vẫn luôn hiện hữu. Chỉ khi nhà đầu tư thực sự hiểu mình đang mua gì, tại sao lại mua và với mức giá nào thì mới có thể nắm bắt được cơ hội một cách bền vững. Định giá hợp lý không chỉ là công cụ kiểm soát rủi ro, mà còn là “kim chỉ nam” để xây dựng danh mục đầu tư hiệu quả trong trung và dài hạn.
