Nvidia vừa công bố kế hoạch đầu tư 100 tỷ USD vào OpenAI, một trong những thương vụ lớn nhất trong lịch sử công nghệ. Khoản đầu tư khổng lồ này được dùng để xây dựng hệ thống trung tâm dữ liệu AI công suất 10GW, toàn bộ dự án vận hành bằng chip GPU và thiết bị mạng do chính Nvidia sản xuất. Đây là bước đi được giới chuyên gia nhận định là chiến lược mang tính bước ngoặt, không chỉ thay đổi vị thế của Nvidia và OpenAI mà còn định hình lại toàn bộ ngành AI trong thập kỷ tới.
Theo thỏa thuận, khoản đầu tư sẽ được triển khai theo nhiều giai đoạn, với giai đoạn đầu tiên bắt đầu khi hoàn thành 1GW hạ tầng. Thời gian dự kiến vận hành từ nửa cuối năm 2026 cùng thế hệ chip “Vera Rubin” thế hệ mới của Nvidia. Ngoài ra, hình thức đầu tư có thể bao gồm cả việc Nvidia cung cấp chip, thiết bị mạng, hoặc tham gia bằng hình thức cổ phần không có quyền biểu quyết, tùy theo từng giai đoạn cụ thể. Điều này cũng đồng nghĩa OpenAI sẽ mua lại lượng lớn GPU từ Nvidia, khiến hãng chip tiếp tục duy trì vị thế thống trị thị trường.
Ý nghĩa chiến lược của thương vụ này thể hiện rõ ở nhiều khía cạnh. Trước hết, Nvidia củng cố quyền lực gần như tuyệt đối trong ngành sản xuất GPU. Khi OpenAI trở thành khách hàng tiêu thụ lượng chip khổng lồ, các đối thủ như AMD hoặc các nhà sản xuất chip AI nội địa sẽ gặp khó khăn trong việc cạnh tranh. Thêm vào đó, việc Nvidia đồng thời là nhà cung ứng và nhà đầu tư biến mối quan hệ hợp tác trở nên chặt chẽ và lâu dài hơn.
=> Topi gia nhập NVIDIA Inception
Đối với OpenAI, thỏa thuận này giúp công ty giảm sự phụ thuộc vào Microsoft. Trong nhiều năm qua, OpenAI sử dụng hạ tầng điện toán đám mây Azure để huấn luyện các mô hình AI. Tuy nhiên, với nguồn lực mới từ Nvidia, OpenAI có thể chủ động xây dựng hạ tầng riêng, đảm bảo tính linh hoạt, tối ưu chi phí và kiểm soát dữ liệu tốt hơn. Đây cũng là bước đi mang tính chiến lược để OpenAI cạnh tranh trực tiếp với các ông lớn công nghệ khác trong việc triển khai trí tuệ nhân tạo quy mô toàn cầu.
Tác động của thương vụ còn lan tỏa ra toàn bộ ngành công nghệ. Nhu cầu GPU tăng vọt chắc chắn sẽ ảnh hưởng tới giá cả và nguồn cung chip toàn cầu. Các nhà máy bán dẫn phải gia tăng công suất sản xuất, kéo theo chuỗi cung ứng từ nguyên liệu thô đến vận chuyển. Đồng thời, quy mô trung tâm dữ liệu 10GW đặt ra thách thức khổng lồ về năng lượng và môi trường. Chỉ riêng mức tiêu thụ điện đã tương đương hàng triệu hộ gia đình, chưa kể hệ thống làm mát và cơ sở hạ tầng đi kèm. Nếu không sử dụng nguồn năng lượng tái tạo, lượng khí thải và áp lực môi trường sẽ là vấn đề lớn.
Ngoài yếu tố công nghệ, thỏa thuận này còn đặt ra nhiều vấn đề chính sách. Các cơ quan quản lý tại Mỹ và nhiều quốc gia chắc chắn sẽ theo dõi chặt chẽ, nhất là liên quan đến luật chống độc quyền, an ninh dữ liệu và xuất khẩu chip. Việc Nvidia ngày càng nắm quyền kiểm soát cả về sản xuất và hạ tầng tính toán có thể khiến thị trường rơi vào tình trạng phụ thuộc. Đó là lý do các đối thủ như Google, Amazon hay nhiều quốc gia châu Á đang gấp rút phát triển chip AI riêng để giảm rủi ro.
Tuy vậy, thương vụ cũng mở ra nhiều cơ hội. Với 100 tỷ USD, OpenAI sẽ có điều kiện phát triển các mô hình AI thế hệ mới, nâng cấp ChatGPT, cũng như mở rộng các ứng dụng AI vào đời sống. Đây có thể là cú hích thúc đẩy thị trường AI toàn cầu tăng tốc, kéo theo sự phát triển của các ngành liên quan như điện toán đám mây, an ninh mạng, phần mềm AI và dịch vụ dữ liệu. Với các quốc gia đang phát triển như Việt Nam, đây cũng là thời điểm quan trọng để tận dụng cơ hội, đào tạo nhân lực chất lượng cao, khuyến khích startup AI và tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Tất nhiên, dự án vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Việc xây dựng trung tâm dữ liệu quy mô 10GW không chỉ tốn kém mà còn yêu cầu tiến độ cực kỳ nghiêm ngặt. Công nghệ cũng thay đổi rất nhanh, các dòng GPU hiện tại có thể nhanh chóng lạc hậu nếu Nvidia hoặc đối thủ tung ra kiến trúc mới. Chi phí vận hành khổng lồ, từ điện năng đến bảo trì, nhân sự kỹ thuật cũng tạo áp lực không nhỏ. Ngoài ra, yếu tố pháp lý và môi trường có thể khiến tiến độ bị chậm lại hoặc phát sinh thêm chi phí.
Dù còn nhiều rủi ro, không thể phủ nhận rằng thông tin Nvidia sẽ đầu tư 100 tỷ USD vào OpenAI là một cột mốc quan trọng, khẳng định hạ tầng tính toán đang trở thành yếu tố sống còn của ngành AI. Nếu thành công, thương vụ này sẽ định hình lại tương lai trí tuệ nhân tạo, tạo ra ảnh hưởng sâu rộng tới thị trường chip, trung tâm dữ liệu và chính sách toàn cầu. Nvidia và OpenAI không chỉ củng cố vị thế của mình mà còn đẩy cuộc đua AI lên một tầm cao mới, nơi sức mạnh hạ tầng sẽ quyết định ai là kẻ dẫn đầu.
