Việc Mỹ gửi cho Ukraine số lượng vũ khí kỷ lục nhưng nhiều trong đó đã bị thất lạc, làm dấy lên lo ngại về nguy cơ chúng bị buôn lậu ra quốc tế.
Xung đột ở Ukraine đã kéo dãn dài sắp 4 tháng, khiến cho cho khoảng 13 triệu người dân nước này phải tản cư, khiến cho cho hàng chục nghìn người thiệt mạng, nhưng vẫn chưa tồn tại hồi kết. Nhờ với vũ khí văn minh do phương Tây tương trợ, quân đội Ukraine cho tới nay vẫn giữ vững được một trong những phần to phòng tuyến, bất chấp sức ép to từ lực lượng Nga.
Lính Mỹ kiểm tra đạn dược, vũ khí và những vũ trang khác trước lúc giao cho Ukraine. Hình ảnh: ko quân Hoa Kì.
Theo Trung tâm Chính sách Quốc tế (CIP), một tổ chức với trụ sở tại Washington chuyên giám sát chi tiêu quân sự và vũ khí của Mỹ, Quốc hội Mỹ đã thông qua tổng số 54 tỷ USD viện trợ, trong đó 26 tỷ USD khí tài quân sự đã được trao cho Ukraine kể từ đó. Nga đã phát động một chiến dịch quân sự vào tháng nhì.
“Nếu người chơi nhìn vào quy mô, phạm vi và véc tơ vận tốc tức thời, hoạt động chuyển giao vũ khí này thực sự đáng ngạc nhiên”, Hanna Homestead, một chuyên gia từ CIP, đánh giá. “Gói viện trợ quân sự cho Ukraine to hơn nhiều khoản khác trong ngân sách của Mỹ”.
Homestead cho biết thêm thêm: “liên hệ chúng tôi thế hệ chỉ phân ngã một tỷ đô la cho những vấn đề khí hậu, những vấn đề thực sự quan yếu đối với rất nhiều quốc gia bên trên trái đất, và ngân sách dành riêng cho Cơ quan Vũ trụ Mỹ (NASA) chỉ là 24 tỷ đô la”.
Tuần trước, Mỹ cam kết viện trợ vũ khí ngã sung một tỷ USD cho Ukraine, lúc Kiev kêu gọi phương Tây nhanh chóng chóng tương trợ vũ khí mạnh hơn để chống lại bước tiến của Nga ở phía đông.
Gói viện trợ thế hệ, bao gồm cam kết trang bị cho Ukraine pháo tầm xa và tên lửa chống hạm, được công bố sau buổi họp giữa Mỹ và những đồng minh NATO tại Brussels, Bỉ. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hoan nghênh cam kết này, song song cho rằng những loại vũ khí thế hệ sẽ tăng cường tài năng quốc phòng của non sông.
Theo CIP, gói vũ khí trị giá 26 tỷ USD nhưng mà Mỹ chuyển giao cho Ukraine bao gồm phi cơ trực thăng, phi cơ ko người lái, bệ phóng tên lửa cơ động cao (HIMARS), pháo M777, tên lửa Javelin, súng trường và đạn dược. dược phẩm.
Homestead nói: “Đây kiên cố là số tiền viện trợ to nhất nhưng mà Hoa Kỳ từng cung ứng cho một quốc gia, thậm chí còn nhiều ko ngừng lại ở đó cả những gì liên hệ chúng tôi gửi tới Afghanistan trong thời kỳ cao điểm của công cuộc tái thiết”.
song, bà giãi tỏ lo ngại về tài năng Mỹ giám sát đường đi và quy trình sử dụng số lượng vũ khí khổng lồ như vậy.
Một quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ ngày 19/4 thừa nhận nước này đã mất dấu nhiều loại vũ khí được chuyển tới Ukraine. “Nó giống như một lỗ đen, trọn vẹn bị nắm bắt sau một thời kì ngắn”, quan chức này cho biết thêm.
những loại vũ khí nhỏ, cơ động và phân tán như tên lửa Javelin và Stinger, cũng như súng bộ binh và đạn dược, rất khó theo dõi một lúc chúng được chuyển vào vùng chiến sự. Tên lửa Javelin với số nhận dạng, nhưng hầu hết ko tồn tại cách nào để theo dõi quy trình chuyển giao và sử dụng chúng trong thời kì thực.
“Việc giám sát là rất khó,” Homestead nói. “với rất nhiều rủi ro và hậu quả lúc đưa vũ khí vào khu vực tác chiến, khác lạ là trong tình huống nguy cấp và với số lượng khổng lồ như vậy.”
Bà nói thêm: “với rất nhiều mối ưa chuộng liên quan tới việc theo dõi và đảm bảo những vũ khí này tới đúng vị trí của chúng và ko rơi vào tay kẻ xấu.
Thượng nghị viên Rand Paul hồi tháng 5 đã tìm cách yêu cầu Mỹ ngã nhiệm một tổng thanh tra chịu trách nhiệm giám sát việc chi tiêu vũ khí và những chuyến hàng tới Ukraine. song, Quốc hội Mỹ đã thông qua luật cho Ukraine mượn và cho thuê vũ khí nhưng mà dường như ko tồn tại pháp luật này.
Thực tế đó khiến cho cho những chuyên gia CIP lo ngại về nguy cơ vũ khí văn minh của Mỹ bị những nhóm buôn lậu tuồn ra khỏi Ukraine, thậm chí rơi vào tay kẻ xấu.
Homestead cho biết thêm: “Việc marketing vũ khí trái phép ở Ukraine đã tồn tại từ những năm 1990. Sau lúc Liên Xô tan rã, nhiều vũ khí ở Ukraine đã được vận chuyển khắp trái đất”.
Mỹ nhường như cũng hiểu rõ những lo ngại này, nhưng chính quyền Tổng thống Joe Biden sẵn sàng đồng ý rủi ro mất dấu vũ khí, lúc xác định vũ khí văn minh là yếu tố sống còn hỗ trợ Ukraine chống lại sự tiến công của lực lượng. lượng của Nga ngày nay.
Người phát ngôn Lầu Năm Góc John Kirby cam kết Mỹ đã chuyển giao số vũ khí nhưng mà Ukraine yêu cầu, nhưng ko thể buộc bọn họ giao số vũ khí này cho một vài đơn vị nhất định hoặc đưa ra những nghĩa vụ khác. “Người Ukraine sẽ quyết định đi đâu và ai sẽ vận hành chúng”, Kirby nói.
Ukraine tới nay vẫn chưa phản hồi về thông tin bên trên, nhưng liên tục yêu cầu phương Tây cung ứng vũ khí “ko ngừng nghỉ” để với thời cơ lật ngược tình thế bên trên chiến trường.
Quốc hội Mỹ đã thông qua gói viện trợ cho Ukraine tới hết tháng 9. “Tôi biết rằng lượng vũ khí và tương trợ nhân đạo nhưng mà liên hệ chúng tôi cung ứng cho Ukraine cho tới nay đã tạo ra sự ko giống nhau to”, chuyên gia Homestead nói. “Nhưng tôi thực sự ko biết trận chiến sẽ đi tới đâu lúc liên hệ chúng tôi cắt viện trợ cho Ukraine”.
Vu Hoang (Theo ABC News)
