AI mang xung đột với sở hữu trí tuệ ko?

Mâu thuẫn hay mâu thuẫn?

Triết lý bảo hộ của Luật SHTT là đề cao và ghi nhận sự sáng tạo, trí tuệ của mỗi cá thể cụ thể. Do đó, ở level quốc tế, kể từ thời điểm năm 2019, Tổ chức Sở hữu trí tuệ trái đất (WIPO) đã mở màn thảo luận về tác động của AI đối với hệ thống luật sở hữu trí tuệ văn minh. Theo đó, mỗi quốc gia member đưa ra chiến lược riêng thích thích hợp với tình hình thực tiễn của riêng mình.

Thông thường, quyền sở hữu những tác phẩm được tạo ra từ chương trình máy tính sẽ ko tồn tại gì phải tranh luận, vì chương trình máy tính được hiểu thuần tuý là một dụng cụ tương trợ quy trình sáng tạo, giống như bút, giấy hay dụng cụ vẽ. những điều kiện để được bảo hộ quyền tác kém chất lượng là tính nguyên phiên bản và tính sáng tạo, với hồ hết những khái niệm đều yêu cầu tác kém chất lượng là một nhân loại.

Hiện nay, bên trên trái đất mang rất nhiều tác phẩm được tạo ra từ AI, mang giá trị thẩm mỹ, nghệ thuật và thương nghiệp cao. Ví dụ: (i) một tác phẩm nghệ thuật do máy tính tạo ra năm năm 2016 ở Hà Lan mang tên là “The Next Rembrandt”; (ii) bài hát AI love song do Nguyễn Hoàng Bảo Đại – kỹ sư CNTT tới từ việt nam giới nam giới phát triển, bài hát này AI viết nhạc với véc tơ vận tốc tức thời 10 nhạc điệu / một giây. Đây là những minh chứng rất rõ nét cho nhận định “máy móc trọn vẹn mang tài năng tự suy nghĩ và đưa ra quyết định”.

Do đó, lúc việc sử dụng AI để tạo ra những tác phẩm đã biến thành phổ quát hơn, vấn đề phiên bản quyền sẽ được đưa ra để xem xét và thảo luận một cách thấu đáo và thoáng rộng. Với một tác phẩm do AI làm ra, ai được xem là chủ thể của phiên bản quyền? Lập trình viên (người tạo ra AI), người sử dụng chương trình (người đã “dạy” cho AI cách học), hay chính AI (chủ thể trực tiếp tạo ra tác phẩm)?

nếu mà đối với ứng dụng Microsoft Word, tác kém chất lượng chỉ sử dụng Word như một dụng cụ sắp xếp những câu văn để soạn tác phẩm của tớ, thì với ứng dụng “AI soạn nhạc”, AI trọn vẹn mang tài năng tạo ra âm nhạc. Với tài năng tạo ra những tác phẩm một cách độc lập, việc đóng góp của người sử dụng vào quy trình sáng tạo rất mang thể chỉ đơn thuần và giản dị là nhấn nút để máy thực hiện. Tất nhiên, người sử dụng sẽ chịu trách nhiệm cung ứng đầu vào, song song lọc và xử lý đầu ra của sản phẩm, nhưng phần sáng tạo phần to vẫn do chính AI thực hiện. Tương tự như “AI soạn nhạc”, Recurrent Neural Networks (RNN – chương trình AI mang tài năng đọc văn phiên bản và soạn câu theo cùng một phong thái) do Andrej Karpathy (Đại học NCS Stanford) phát triển đã gây bất thần to. Là một chương trình trí tuệ nhân tạo mang tài năng viết văn phiên bản, nó đã viết một vài bài báo bên trên Wikipedia với giọng đọc của thi sĩ vĩ đại Shakespeare. Vì vậy, với việc những nghệ sĩ và người sáng tạo sử dụng AI càng ngày càng trở thành phổ quát, sự phân biệt giữa những tác phẩm được tạo ra từ máy tính và kỹ thuật sinh vật học nói chung bị xóa nhòa. Điều này đưa ra một thử thách đối với những nguyên tắc cơ phiên bản của phiên bản quyền truyền thống, vốn thường chỉ đảm bảo an toàn những tác phẩm do chính nhân loại tạo ra.

Hơn nữa, cơ chế hoạt động của AI là học máy từ những tri thức khác của nhân loại nên câu chuyện vi phạm phiên bản quyền là trọn vẹn rất mang thể xảy ra. Mặc dù lập trình viên đã lập trình một thuật toán tình cờ trong AI làm cho cho cho phép tạo ra những sản phẩm ko giống nhau (AI tự kiểm soát phiên bản quyền), nhưng tầm quan trọng của luật là lường trước những tình huống rất mang thể xảy ra. trong tương lai, hoặc với sự cố ý lạm dụng AI của lập trình viên. Điều này đã tạo ra thử thách cho những cơ quan đảm bảo an toàn pháp luật trong những việc kiểm soát và xử lý vi phạm. Làm thế nào để xác định mức độ vi phạm? Những giải pháp trừng trị nào rất mang thể ứng dụng cho những “tác kém chất lượng” này? rất mang thể xử lý dựa bên trên hệ thống Luật SHTT hiện hành ko hay mang những quy định riêng cho nhóm đối tượng người tiêu sử dụng này?

ko kể quyền tác kém chất lượng, người nào cũng gây ra một vài tranh cãi liên quan tới những đối tượng người tiêu sử dụng khác của Quyền sở hữu công nghiệp, ko giống nhau là bởi sáng chế. Vào cuối năm 2019, Văn phòng Sáng chế âu lục (EPO) đã nhận được được đơn đăng ký bởi sáng chế (số EP3564144) cho một hộp đựng thực phẩm do một thực thể AI mang tên DABUS tạo ra. Người xin cấp bởi sáng chế là Tiến sĩ Stephen Thaler – người tạo ra DABUS. Mặc dù giải pháp kỹ thuật này phục vụ tất cả những điều kiện bảo hộ sáng chế (tính thế hệ, tính sáng chế, tài năng ứng dụng công nghiệp), song, theo Điều 58 của Công ước về sáng chế âu lục, Sáng chế viên phải là nhân loại. Do đó, Cơ quan Sáng chế âu lục đã từ chối bảo hộ bởi sáng chế này.

Tương tự như phiên bản quyền, vấn đề AI rất mang thể xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp cũng khá được WIPO khuyến nghị là vấn đề pháp lý cần giải quyết. pháp luật của hồ hết những quốc gia giao trách nhiệm pháp lý đối với những vi phạm do AI gây ra cho những cá thể và tổ chức được xác định. Luật âu lục quy định “hành động sử dụng sản phẩm phải chịu trách nhiệm về những thiệt hại xảy ra” nên chủ thể sử dụng AI sẽ phải chịu trách nhiệm về những hành động xâm phạm do AI gây ra. Điều này còn rất mang thể dẫn tới rủi ro cao cho những người sử dụng AI, ko giống nhau là trong tình huống AI mang vấn đề. Thực tế, thời kì sắp đây, lúc mang những hành động xâm phạm quyền SHTT liên quan tới AI, nguyên đơn thường khởi kiện đơn vị phát triển ứng dụng chứ ko phải người sử dụng. song, với những AI tự vận hành (xe tự lái, Sofia,…) thì phiên bản thân những nhà phát triển cũng ko thể đoán trước được nên trách nhiệm dành riêng cho chúng ta thực sự rất mơ hồ. Do đó, việc ứng dụng những nguyên tắc pháp lý truyền thống để giải quyết những hành động xâm phạm quyền sáng chế là một thử thách thực sự đối với những nhà lập pháp.

Kinh nghiệm quốc tế trong những việc đảm bảo an toàn những tác phẩm được tạo ra từ AI

AI là xu thế phát triển của tương lai, vì vậy những vấn đề pháp lý xung quanh AI luôn luôn là chủ đề thế hệ và gây tranh cãi, ko giống nhau là câu chuyện phiên bản quyền. Hiện trái đất vẫn chưa thống nhất ý kiến chung về bảo hộ sản phẩm khỏi AI, nhưng nhìn chung, mang 2 phương pháp để hệ thống pháp luật sở hữu trí tuệ văn minh tham dự xử lý, bao gồm: (i) ko thừa nhận QTG của AI lúc tạo ra những tác phẩm này; (ii) Xác nhận rằng QTG thuộc về người đã tạo ra AI (chương trình máy tính).

Cấp phiên bản quyền cho AI hay ko, vẫn là vấn đề của những khuông pháp lý quốc gia ko giống nhau (ảnh minh họa)

Với ý kiến rằng luật phiên bản quyền được sử dụng với mục tiêu đảm bảo an toàn thành tựu lao động trí óc của nhân loại, đảm bảo an toàn những giá trị sáng tạo do nhân loại tạo ra, Cục phiên bản quyền Hoa Kỳ đã tuyên bố rằng “chúng ta sẽ chỉ cho phép đăng ký phiên bản quyền đối với những tác phẩm là kết quả của hoạt động của nhân loại. ” Văn phòng phiên bản quyền Hoa Kỳ đã từ chối tất cả những đơn đăng ký cho QTG lúc xác định rằng những tác phẩm ko phải do nhân loại tạo ra. bởi phương pháp tiếp cận này, bất kỳ tác phẩm nào được tạo ra từ AI sẽ ko được pháp luật quốc tế tại Hoa Kỳ xác nhận, đồng nghĩa với việc những tác phẩm đó sẽ được sử dụng một cách “công khai minh bạch”.

Tương tự, tại Úc, đã mang ít nhất ba tình huống Tòa án Liên bang cho rằng những tác phẩm được tạo ra từ những chương trình máy tính ko được coi là đủ điều kiện để được bảo hộ phiên bản quyền. Tại âu lục, Tòa án Công lý của Liên minh âu lục (CJEU) cũng đã tuyên bố rằng “quyền tác kém chất lượng chỉ ứng dụng cho tác phẩm gốc và tác phẩm sáng tạo, phải phản ánh trí tuệ sáng tạo của chính tác kém chất lượng”.

Trong lúc đó, tại một vài quốc gia như Ấn Độ, Hong Kong, Anh, New Zealand hay Ireland, hệ thống IP cấp phiên bản quyền cho lập trình viên. Tại Vương quốc Anh, khái niệm về những tác phẩm do AI tạo ra đã được đề cập từ rất sớm, điều này đã được ghi nhận trong Đạo luật phiên bản quyền, xây giới hạn và bởi sáng chế năm 1988 (CDPA). Cụ thể, điều 9 (3) của CDPA 1988 quy định: “Trong tình huống tác phẩm văn học, kịch, âm nhạc hoặc nghệ thuật được tạo ra bởi máy tính, tác kém chất lượng được xem là kẻ sắp xếp quan yếu cho việc tạo ra tác phẩm. sản phẩm được tạo ra ”, cách tiếp cận này hướng tới việc phân té phiên bản quyền cho những người tạo ra những chương trình máy tính này (cụ thể là những lập trình viên).

Ngoài ra, tác phẩm do máy tính tạo ra được định tức là “tác phẩm do máy tính tạo ra nhưng ko tồn tại tác kém chất lượng là nhân loại” (điều 178 của CDPA 1988). Việc làm rõ khái niệm bên trên tạo tiền đề cho việc giải quyết những khiếu nại về bảo hộ quyền tác kém chất lượng đối với những tác phẩm do AI tạo ra. rất mang thể thấy, cách tiếp cận QTG này của Vương quốc Anh là một cách tiếp cận khá cởi mở, lúc đã đưa ra một ngoại lệ để xác nhận QTG đối với những tác phẩm được tạo ra vì một loại “tác kém chất lượng” ko phải là nhân loại. song, chính vì sự xác nhận của QTG đối với những tòa tháp này cũng làm cho cho những chuyên gia trong lĩnh vực đưa ra nhiều câu hỏi hoài nghi. Với ý kiến Tổ chức thương nghiệp trái đất là dụng cụ đảm bảo an toàn giá trị sáng tạo của nhân loại, giá trị sáng tạo của bộ não nhân loại là sự xác nhận của Tổ chức thương nghiệp trái đất đối với những sản phẩm do máy này tạo ra mang công bình với những tác kém chất lượng khác hay ko , lúc chúng ta đang sử dụng chính trí óc của tớ để tạo ra những tác phẩm thực sự.