Kỷ niệm 60 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao việt nam giới nam giới – Lào (5/9/1962 – 5/9/2022), 45 năm ngày ký Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác việt nam giới nam giới – Lào (18/7/1977 – 18). -7-2022) và 55 năm ký phối hợp tác giữa nhì tỉnh Thanh Hóa – Hủa Phăn (2/5/1967 – 2/5/2022)
Là một trong ba nước Đông Dương chịu giai cấp của thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, những thời đoạn kháng chiến của cách mệnh Lào mang rất nhiều nét tương đồng với việt nam giới nam giới. Trong thời kỳ khó khăn nhất lúc bị thực dân và bè lũ tay sai đàn áp, truy lùng, gia đình Hoàng thân Suphanuvong (sau này là chủ toạ nước CHDCND Lào 1975-1991) đã mang công cách mệnh. việt nam giới nam giới, nhân dân Thanh Hóa đã đảm bảo và nuôi dưỡng suốt một năm bên trên mảnh đất huyện Triệu Sơn ngày nay.
Lê Chức bên cây nhãn cổ thụ được cho là “nhân chứng” từ thuở còn chơi đùa của hoàng tử Suphanuvong.
Xuất thân từ hoàng tộc của những triều đại phong kiến sau cuối ở Lào, Hoàng thân Suphanuvong (1909-1995) sớm giác ngộ và sau này là lãnh tụ của phong trào cách mệnh Lào. là kẻ chơi thân của chủ toạ Hồ Chí Minh, nhì nhà cách mệnh việt nam giới nam giới và Lào đã mang sự trợ giúp, trợ giúp lẫn nhau trong quy trình phóng thích nhân dân nhì nước khỏi ách thực dân và tay sai. Việc chính quyền và nhân dân Thanh Hóa sẵn sàng nuôi dưỡng, đảm bảo gia đình Hoàng thân Suphanuvong từ lâu đã thể hiện ý thức cách mệnh quốc tế cao tay, càng cam kết sự gắn bó. bức tranh về nhì dân tộc, như chủ toạ Hồ Chí Minh sau này đã nói: “việt nam giới Lào nhì nước ta / Tình sâu hơn Hồng Hà, Cửu Long”.
Mặc dù mang ý nghĩa lịch sử quan yếu giữa nhì nước, nhưng lâu nay ko tồn tại nhiều thông tin hay phương tiện truyền thông đưa tin về event này. một số trong những tài liệu lịch sử nhưng mà địa chỉ chúng tôi sưu tầm được chỉ nêu ra một cách tổng thể và ngắn gọn. Cuốn “Lịch sử Đảng bộ xã Thọ Cường” (Triệu Sơn) mang nhắc tới nhưng chỉ một câu ở trang 66. Một tài liệu khác của Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Thanh Hóa được ấn thành sách “Di tích lịch sử cách mệnh Thanh Hóa”. (NXB Thanh Hóa – 2019) mang đoạn cụ thể hơn: “… từ thời điểm ngày một tháng 2 năm 1950 tới tháng 2 năm 1951, gia đình Hoàng thân Suphanuvong được bà con thân thích. phiên bản Quán Tin nuôi dưỡng, che chở, đảm bảo đáng tin cậy trong thời kì những em tạm trú tại phiên bản, cam kết sự thủy chung son sắt của tình hữu nghị truyền thống việt nam giới – Lào.
Trong quy trình tìm hiểu tại xã Thọ Cường, địa chỉ chúng tôi màu đỏ lộc may được gặp những nhân chứng sống. Ông Lê Chức, sinh vào năm 1933, nay ở xóm 7, thôn Quan Tín, xã Thọ Cường, là kẻ mỗi ngày xúc tiếp và sinh hoạt với Hoàng tộc. lúc được cán bộ xã Thọ Cường ra mắt, phóng viên báo chí đã tới tìm hiểu về thời kì được gia đình che chở cho Hoàng thân Suphanuvong, khuôn mặt của một cựu chiến binh từng tham dự trận Điện Biên Phủ năm xưa. đột nhiên trong sáng, xúc động. Ở tuổi 89, ông Chúc vẫn tồn tại khá nhạy bén, nhớ được rất nhiều tình tiết cũng như những kỷ niệm nhưng mà gia đình Hoàng tử Suphanuvong từng sống trong ngôi nhà của tớ.
Gắn liền với tuổi xanh của cuộc đời, Lê Chức giản dị lật giở từng trang trong tiềm thức. “Tôi còn nhớ rất rõ vào khoảng giữa tháng 2 năm Canh Dần 1950, lúc tôi 17 tuổi, gia đình tôi được 4 cán bộ huyện Thọ Xuân về tuyển dụng (sau phóng thích sáp nhập một số trong những xã về huyện Triệu Sơn). trong đó mang anh Tường và anh Ba nữa cùng theo với anh Học là cán bộ xã Thọ Ngọc (nửa xã sau này tách thành xã Thọ Cường ngày nay) tới gia đình tôi hỏi vay tiền tậu nhà. . bọn họ trao đổi và giao nhiệm vụ trợ giúp gia đình cán bộ cách mệnh cấp cao từ Lào sơ tán về việt nam giới nam giới. Dù thế, bọn họ dặn phải giữ kín, mang láng giềng hỏi thì phải nói là đồng bào dân tộc thiểu số đã đi sơ tán. Lúc đó, phụ thân tôi là Lê Văn Bộ – một người tích cực tham dự những phong trào yêu nước ở địa phương, trong đó mang việc xé thông tin sưu cao, thuế nặng trước mặt tay sai thực dân năm 1944. Ông bị bắt giam 3 tháng thế hệ được thả. Con rể của phụ thân tôi tên là Lê Kiên, quê cùng làng, là Huyện đội trưởng Thọ Xuân lúc bấy giờ, đã khuyên quan huyện và tỉnh đưa gia đình tôi về. mang nhẽ gia đình mang truyền thống yêu nước và người con rể lúc bấy giờ đều làm việc trong chính quyền cách mệnh nên được cấp bên trên tin tưởng ”.
Theo ông Chúc, nhì ngày sau, vào khoảng 3 giờ chiều, một nhóm người từ gia đình Hoàng tử Suphanuvong tới gia đình ông, lúc đó đang là mùa đông rất lạnh. Cùng đi với anh Phúc mang công an xã và một số trong những dân quân. “Những người tới ở gồm 3 con gái, tôi gọi là chú, 3 cháu nhỏ gồm 2 trai và một gái khoảng 9 tới 11 tuổi và 2 người việt nam giới nam giới là anh Vọng và chị Hà được bọn họ gửi. cấp bên trên để làm thuê việc trùng tu. dịch vụ lâu dài. Do yêu cầu giữ kín nên gia đình tôi ko biết đây là vợ con của một đồng chí lãnh đạo cụ thể, chỉ biết là kẻ thân của cán bộ cách mệnh cao cấp ở Lào. Gia đình tôi tặng đoàn một căn nhà gỗ lợp tranh 4 gian để sinh hoạt. sắp đó, gia đình ông Lũy cũng cho mượn 2 căn nhà gỗ lợp tranh, nhưng ăn ngủ chủ yếu của gia đình tôi ”- ông Chúc san sớt.
Như để chứng minh điều mình nói, Chúc vào tủ tìm mảnh giấy ghi tên những member người Lào từng sinh sống trong gia đình. Theo đó, ba dì là Vôngvichit, Thảo-phen và chú Hoàng là kẻ gốc việt nam giới, lấy ck là kẻ Lào. 3 người con gồm Vilavay (nữ giới) và 2 nam giới nhi của chú Hoàng, được gọi bởi tên tiếng việt nam giới là Thế Kiệt và việt nam giới Vọng, đều nói được tiếng việt nam giới và tiếng Lào. quy trình giao tiếp của gia đình với đoàn Lào do chú Hoàng thông dịch. Cơm và thức ăn mỗi ngày do cấp bên trên định kỳ đưa tới nên những gia đình ở đây ko phải cung ứng nhưng mà thường chia nhau đi bắt rau, củ, quả, gà, cua. mang những món ngon nhì bên mời nhau, quy trình sinh hoạt thực ý nghĩa.
“Kỷ niệm tôi nhớ nhất là tháng mấy lần được những bác bỏ rủ đi bắt ốc, mò cua, bắt cá ở những cánh đồng Dốc Nia, Cầu Phốc, Áng Đán, Đồng Triang … Theo tôi, mang nhẽ, mang nhẽ. Ở nhà lâu ngày ít vận động, cảnh giác, tỏ ra là kẻ dời nhà nên thường cùng tôi ra đồng. Tôi còn nhớ, con cua, con ốc do anh Vọng và chị Hà bắt, chế biến tương tự như món giả cầy ngày nay nên rất thơm, ai ăn cũng vui vẻ. Thỉnh thoảng, bọn họ vẫn sang nhà láng giềng chơi và công việc chính của những cô là dạy chữ Lào và tiếng việt nam giới cho những cháu. Với 3 đứa con, tôi vẫn thường tiến công cờ, nhảy dây, đi đan móc, đá bóng bởi lá chuối khô bện hoặc quả bưởi héo, mang lúc còn thả diều … ”- ông Chúc hồi ức.
Cũng theo ông Chúc, “Tháng 2-1952, trước ngày chia ly, tôi cùng những anh Lê Đình Ngữ, Lê Đình Giới được xã gọi lên và giao nhiệm vụ đi công việc 3 ngày sau. tối mang 3 cán bộ huyện và 9 công dân khác của huyện Thọ Xuân tới nhà tôi, yêu cầu 3 người địa chỉ chúng tôi đi cùng để mang đồ đoàn, tư trang cho những người người chơi Lào đang ở nhờ gia đình tôi. gia đình cũng biết được đây là kẻ trong gia đình Hoàng thân Suphanuvong được Đảng ta đưa về và đảm bảo. chỉ biết gạt nước mắt đầy thương nhớ Sau lúc buộc đồ đoàn xong, khoảng 9 giờ tối, tôi cùng mọi cá nhân đi những xã Thọ Tiến, Hợp Thành đi Như Xuân, qua Bãi Trành rồi về Nghệ An, theo sự hướng dẫn của vũ trang. những cán bộ, địa chỉ chúng tôi đã đưa phái đoàn tới Hiếu Rive r, rồi mang người từ tỉnh Nghệ An ra đưa qua sông vào Nghệ An, nghe nói rồi đưa đoàn quay lại Lào. nhì người phục vụ đoàn do cấp bên trên cử đi là anh Vọng và chị Hà cũng tới chào gia đình tôi và ra về ngay trong tối chia ly.
Qua những câu chuyện kể cho địa chỉ chúng tôi nghe, Lê Chức tương đối nhiều lần rơi nước mắt – những giọt nước mắt hạnh phúc và tự hào. Dẫn địa chỉ chúng tôi ra thăm vườn cây ăn trái sau nhà, ông Chúc chỉ vào cây vải già – lúc ấy đã mở màn bói quả nhưng mà ông và những con Hoàng tử thường hái chơi bên dưới gốc. Theo lời anh kể, ngày đó, trong vườn mang 3 cây sắt cổ thụ. những cô gái thường ra bên ngoài để ngơi nghỉ. Những cây sắt sau đó đã được khai thác, nhưng gốc rễ vẫn tồn tại cho tới những năm 90 người ta thế hệ hoàn toàn mang thể vào để đốt than. Vị trí ngôi nhà của gia đình Hoàng thân Suphanuvong trước đây, nay là ngôi nhà cấp 4 khang trang của gia đình ông Lê Văn Hiếu, con ông Chúc.
Qua event lịch sử này, hoàn toàn mang thể thấy, ý thức cách mệnh quốc tế của giai cấp vô sản ko hẳn là một lý thuyết cao siêu, nhưng mà xuất phát từ lòng thương yêu đồng bào, đùm bọc lẫn nhau trong lúc hoán vị nạn, nó ở trong cả những những người chung xứ Thanh. Ông Phạm Xuân Kỳ, Phó Bí thư túc trực Đảng ủy xã Thọ Cường, tự hào cho biết thêm thông tin: “Tôi là kẻ địa phương, nhiều năm cai quản toạ UBND xã nên tôi cũng tìm hiểu khá kỹ về sự việc của Dân làng Quan Tín. nuôi dưỡng và đảm bảo gia đình của Hoàng tử Suphanuvong. Địa phương cũng khá tự hào, song song mang nhu yếu tỉnh, những ngành liên quan, Tỉnh ủy, Ban Tuyên giáo huyện Triệu Sơn, huyện Triệu Sơn tăng cường công việc tuyên truyền về event này để nhiều người dân biết tới ”. và Lào sẽ kỷ niệm 60 năm thiết lập quan hệ ngoại giao việt nam giới nam giới – Lào, là minh chứng sinh động cho mối quan hệ ngoại giao tốt xinh giữa nhì nước đã được cam kết từ những thời đoạn khó khăn nhất của cuộc kháng chiến.
Lê Đông
