non sông hồ từ chương về cột mốc độc lập

Cảm hứng lịch sử

Nội dung chủ yếu của văn học hồ đảo việt phái nam phái nam là truyền tụng vẻ xinh của sông núi, những chiến công lừng lẫy của những trận thủy chiến trong công cuộc chống giặc ngoại xâm. Lĩnh vực văn học này chiếm một vị trí quan yếu trong lịch sử văn học việt phái nam phái nam. những tác phẩm này ngoài giá trị làm tư liệu lịch sử còn tồn tại nhiều giá trị văn học. Đó là cảm hứng hero, cảm hứng nhân văn,… Chẳng hạn như bài thơ Hạnh An Bang phủ, vua Trần Thánh Tông (1240-1290) đã viết như sau:

Buổi sáng leo lên đỉnh của những đám mây,

Chiều tối, hồ tựa trăng vàng.

Đây là bài thơ còn sót lại nhanh chóng nhất của một chủ nhân viết về hồ việt phái nam phái nam. Đọc cả bài thơ, ta chỉ thấy một thi sĩ đang thư thái giữa tấm áo gấm. Buổi sáng leo lên đỉnh núi với mây bồng bềnh, buổi chiều ngủ trong vịnh. Cảm động về cảnh ngụ tình nên thơ thế hệ tràn trề cảm xúc. Trong cảm hứng của những bậc đế vương, vẻ xinh của sông núi nhiều lúc gắn kèm với cảm hứng thế sự và chính trị như tư dòng cuối bài thơ Hành Thiện Trường:

Vầng trăng thơ ngây soi bóng người thơ ngây

Nước mùa thu ôm lấy bầu trời mùa thu

tư bể trong veo, bùn đã lắng

Năm nay bình yên hơn xưa

Bài thơ thể hiện trạng thái tâm hồn thư thái, bình lặng. thi sĩ truyền tụng vùng đất Thiên Trường là một hòn đảo trong số những hòn đảo huyền thoại. Hàng trăm loài chim hót líu lo như sên. Những quả quýt xanh ngút ngàn ngụ ý nhấn mạnh sự phú quý của sản vật. Còn chủ thể nhân loại ở đây, tuy thư thái nhưng vẫn đau đáu nghĩ về những vấn đề của non sông: “tư bề hồ xanh vì bóng giặc đã quét sạch sẽ”.

thi sĩ đã hồi ức về chiến công hào hùng chống quân Nguyên Mông năm nào mang đậm ý thức thời Đông A: “Lấy mây, gươm giáo dựng lên ngàn trượng; hồ nuốt thủy triều, tuyết tan. ”Những câu thơ bên trên của vua Trần Minh Tông (1300-1357) lúc thăm lại chiến trường xưa bên cửa sông Bạch Đằng cũng hiện lên một hào quang đãng tương tự. Đỉnh núi như gươm giáo, kéo mây xanh xuống dòng nước sâu Cửa hồ nuốt trộng thủy triều bắt sóng bạc Sông núi xưa mở ra trong mắt thi sĩ Đó là mẫu nhìn “xuyên thời kì”, nối quá khứ với ngày nay, để hồi ức lại thành công oanh liệt nơi cửa hồ lịch sử tới cuối bài thơ, tác giả kết lại bởi hình ảnh thơ hùng tráng:

red color bắn tung tóe với nước, làm tan chảy tia nắng mặt trời

Tưởng máu địch còn tươi

Tình cảm lịch sử là một đặc điểm của văn học trung đại. Đứng bên trên cổng Bạch Đằng, người nào cũng xúc động trước thành công lịch sử. Nguyễn Trãi trước hồ đã từng đưa ra những nhận định về quy luật của vũ trụ và những hiểm họa của cuộc đời:

Cọc gỗ ck lên sóng hồ

Mặt hồ căng ra là được

Lật thuyền thế hệ biết, người như nước.

phụ thuộc hiểm hay khôn, mệnh tại thiên

Xem cửa hồ là một hệ thống phòng thủ trọng yếu với rừng cọc lưới sắt, thi sĩ ko chỉ là đề cập tới công sức quân sự, nghệ thuật chiến thuật nhưng mà còn đặt nó trong quan niệm chung về sự tổng hợp của những vùng hồ. Yếu tố địa chính trị để tạo thành một quốc gia hùng mạnh. Đó là sự phối hợp của ba yếu tố: thiên thời, địa lợi, nhân hòa. Quân đội mạnh là biểu lộ của “thiên hạ, thanh bình”, và điều cơ phiên bản nhất của sức mạnh quân đội, sự ổn định thiết chế và sự tồn vong của vương triều là ở “lòng dân”.

Việc nhắc lại kinh nghiệm chính trị từ cội nguồn kinh khủng của Nho gia ở đây cho biết Nguyễn Trãi luôn luôn đặt thực thể triều đại trong mối quan hệ với bối cảnh chính trị – xã hội và thuyết lí đức trị của Nho gia. Điều này ông nhắc lại một lần nữa trong bài viết tổng kết về trận thủy chiến:

Bắc Hải chém giặc năm nào?

Hòa bình cũng rất được coi là huấn luyện những người lính nhung.…

Lòng vua muốn quần chúng được yên nghỉ

Văn hóa xây dựng sự nghiệp hòa bình

Yếu tố “lòng dân” được coi là nguyên nhân chủ yếu dẫn tới “thuyền chở, lật thuyền”. Đây là một trong những tư tưởng cốt lõi của Nho giáo. Tư tưởng “lấy dân làm gốc” đó phải được thực hiện bởi những giải pháp chính trị theo đúng mô hình của kinh khủng, đó là “văn học”. Thời loạn thì thiết quân luật, thời bình thì sử dụng văn học; và nhân dân là nền tảng cho cả nhị cơ chế chính trị đó.

những cột mốc độc lập

Với 55 bài thơ còn đọng lại, Lê Thánh Tông là tác giả văn học hướng hồ to nhất trong lịch sử văn học việt phái nam phái nam. Ông là vị vua đã thiết lập những cột mốc độc lập của thơ ca trong suốt 38 năm trị vì non sông. Mỗi bài thơ như một “cột mốc lịch sử”, một “cột mốc văn hóa” neo đậu tại những cửa hồ, những địa danh quan yếu dọc chiều dài non sông như Bạch Đằng, Thần Phù, Hải Vân, Tư Dung,… Nhật Lệ… sự xuất hiện tập trung của những tác phẩm văn học hướng ra hồ với hàng chục địa danh hồ, đảo của Lê Thánh Tông ko phải là tình cờ nhưng mà là kết quả thế tất từ một nhận thức chính trị – văn hóa với hệ thống. , với tầm nhìn chiến lược và tầm nhìn dài hạn.

hồ đảo đã biến đổi thành đề tài ko thể ko với trong hoạt động xây dựng văn hóa của Lê Thánh Tông. Như chúng ta đã biết, Lê Thánh Tông là nhà chính trị kiến ​​tạo thiết chế, lập lộ trình phát triển, hoạch định chiến lược quân sự với tầm nhìn địa chính trị thâm thúy. Năm 1467, ông ra lệnh cho những cận thần của tôi vẽ phiên bản đồ của 12 bang, và năm 1469, quy định một phiên bản đồ của cả nước. Năm 1490, những tấm phiên bản đồ này được soạn thành bộ Hồng Đức danh họa. Nếu phiên bản đồ Hồng Đức như một tư liệu tổng thể về sông núi non sông, thì những bài thơ hướng ra hồ của Lê Thánh Tông như những vạch cà phê đỏ bên trên tấm phiên bản đồ ấy. Mỗi bài thơ về cửa hồ là một cột mốc độc lập:

Diệt trừ bạo quyền và tàn bạo của hoàng đế

Làm thế nào để với được rất tốt của rất tốt …

Ngạc nhiên rằng hồ phái nam chúng ta bị cắt thành nhiều mảnh

Chiến công của Mụ Nở khắc ghi lòng trắc ẩn.

Bài thơ Khai Hành được viết lúc ông lên đường từ cuộc phái nam chinh tiến công Champa. Cuộc chinh phạt phương phái nam của ông được đặt trong một bối cảnh chính trị cụ thể: cuộc giằng co lãnh thổ giữa nhị vương quốc. Trước đó, năm 1469, người Champa cướp phá Hóa Châu. Tháng 8 năm 1470, Trà Toàn đem hơn 100.000 thủy quân tiến công Hóa Châu. Tháng 10 năm đó, ông sai sứ sang nhà Minh lên tiếng việc Chiêm Thành, tới tháng 11 thì đặt 52 lệnh tiến quân. Như vậy, chuyến hành trình được ông thực hiện một cách bài phiên bản, đúng quy trình chính trị, và bị coi là hành động “diệt bạo”, “trừng trị tội tàn ác”. Đó là biểu lộ của lòng tốt của hoàng đế đối với nhân dân:

Tôi đang trông đợi vào công việc vĩnh cửu,

Quân ta ghi tên sử xanh

hồ mang núi thành phố

Cầu vồng chín sóng nhóng nhánh bên trên bầu trời

Đọc những câu thơ bên trên, chúng ta phần nào hiểu được tư tưởng của Lê Thánh Tông. Đó là tính nhân văn, song song cũng chính là trách nhiệm đối với trái đất. tiến công giặc là một việc làm chính trị – đạo đức của tiền nhân. Việc chinh phạt là một hành động đa nghĩa: trừ bạo, thể hiện chính đạo, thể hiện lòng nhân ái với dân, song song thể hiện trách nhiệm hành Đạo của một bậc đế vương. mục tiêu của sự trừng trị là hướng tới một xã hội bình yên: Mùi hôi thối quét sạch sẽ sự bình yên của đất, Kéo đường bạc rửa áo giáp cho qua!

Bài thơ được viết ngay trong cuộc hành quân. Trong lúc hành quân, ông đã nghĩ tới việc xây dựng một xã hội hòa bình. Mặc dù, ở một khía cạnh khác, đây là một câu nói của Nho giáo thể hiện xu thế bành trướng lãnh thổ. Đây là một hiện tượng lịch sử được hình thành bên trên cơ sở lâu dài của sự tranh chấp lãnh thổ giữa Đại việt phái nam và Chămpa qua nhiều đời từ thế kỷ X (Đinh Lê) tới thời Lý – Trần – Lê.

hồ, đảo đã biến đổi thành một chủ thể của hoạt động văn học. Tư duy hướng về hồ và văn học hồ đảo vốn được un đúc từ cơ sở hạ tầng văn hóa hồ là một xu thế quan yếu trong tiến trình lịch sử việt phái nam phái nam. như một sợi chỉ đỏ xuyên qua, ý niệm về độc lập đã biến đổi thành động lực để người việt phái nam phái nam hướng về hồ, từ hồ vào phái nam.

những tác giả của văn học hồ đảo hồ hết là những bậc đế vương, nhà Nho, nhà văn hóa như Trần Thánh Tông, Trần Nhân Tông, Lê Thánh Tông, Nguyễn Trãi, Cao Bá Quát, Phan Bội Châu … Hàng trăm tác phẩm viết về hồ , hải cảng, danh lam thắng cảnh cửa hồ đã tạo thành sự phổ biến về nội dung nghệ thuật, phản ánh nhiều khía cạnh của lịch sử việt phái nam phái nam, phản ánh tư duy hướng về hồ, ko giống nhau là nhận thức về độc lập lãnh thổ của nhân dân việt phái nam phái nam trong lịch sử.