Thổn thức làng quê nghèo – Kỳ cuối: Kiếm sống giang hồ.

Nổi

Mưa rơi phất phơ bên trên mái lều, ngồi bên trên mẫu ghế mây, bà Vi Thị Thanh (53 tuổi) nhìn ra lòng hồ thủy điện game thủ dạng Vẽ, huyện Tương Dương (Nghệ An). Mưa ở nơi “đầu núi, cuối nước” bao giờ cũng vậy, hoang vắng, sầu muộn. Làn gia sạm đen và những nếp nhăn trước tuổi vì thời tiết nắng mưa càng làm cho cho người con gái này góp phần khắc khổ.

giật thột tỉnh giấc do tiếng gọi tậu, chị Thanh vội vàng vào bếp làm tô mì gói cho khách. Nói là khách nhưng những người ngồi trong quán nhỏ phần to là đồng hương của bà chủ. chúng ta vốn là kẻ làng Kim Đa, sau lúc thủy điện game thủ dạng Vẽ chặn dòng, chúng ta đã được tái định cư hoặc chuyển lên vùng núi cao hơn. mẫu tên Kim Đa thân thuộc ngày nào, giờ chỉ còn lại trong hoài niệm của người Khơ Mú mỗi lúc nhớ về quê nhà.

Gia đình bà Thanh cũng chính là một phòng ban ko nhỏ trong dòng người rời bỏ nơi “chôn rau cắt rốn”. Bà Thanh cho biết thêm thông tin, sau lúc nhận đất tái định cư tại xã Thanh Sơn (huyện Thanh Chương), bà cùng ck con dắt díu nhau về nơi ở thế hệ. Ngôi nhà sàn mang tương đối ấm của gia đình ba thế hệ được nuôi nấng nắng mưa.

Sau đó khoảng một năm, vì cuộc sống thường ngày khó khăn, chị quyết định một mình trở lại lòng hồ để mưu sinh. Dựng một túp lều nhỏ bên sườn núi, chị Thanh bán hàng tạp hóa, hàng ăn cho khách qua đường, thân cò leo lét giữa núi rừng hoang vu.

Năm 2010, 2011, những xóm nhỏ ở bến thượng nguồn được hình thành do những hộ dân từ khu tái định cư tới lập nghiệp. Từ đó tới nay, cuộc sống thường ngày của hàng chục hộ dân nơi đây gắn liền với sông nước, những mẫu thuyền nhỏ, túp lều tranh làm nơi trú ngụ, ngồi đếm con nước đổ về lòng hồ mênh mông.

“Tái định cư lúc đó ko tồn tại đất sinh sản, người dân chỉ quanh quẩn trong nhà, đi ngoài đường chẳng biết làm những gì. Trẻ con đói quá, quấy khóc cả ngày. Còn bến thượng nguồn hồ thủy điện, tôi về đây marketing kiếm lời, ngoài tiền hàng, tôi còn tồn tại tiền dành dụm gửi về cho ck con trang trải cuộc sống thường ngày.

Dù chỉ với một mình, ko biết nương tựa vào ai trong những lúc giông bão, nhưng ít nhất game thủ ko thấy đói. Cũng may, những con đã to, biết lên nương trồng ngô, xuống suối bắt cá chứ mẹ ko thể ở mãi trong trái tim hồ được ”.

những hộ dân vùng thượng lưu lòng hồ thủy điện game thủ dạng Vẽ

mẫu quán nhỏ đung đưa theo nhịp sóng, chị Thanh cúi xuống nhặt mớ rau rừng. doanh nghiệp chúng tôi hiểu, cô ấy muốn giấu đi sự mỏi mệt của những tháng ngày vật lộn, bồng bềnh như mặt nước trong hồ. Những người xuất hiện trong quán ko người nào rỉ tai, chỉ với tiếng mưa rơi, tiếng sóng vỗ, mắt nhìn xa xăm, tiếng sóng lăn tăn trong cơn mưa rừng hiu quạnh… Nhìn thấy khoang thuyền chật ních. nhiều nước Trời mưa, cậu nhỏ nhỏ Moong Văn Sửu (13 tuổi, game thủ dạng Cà Moong) chạy ra sử dụng gáo múc nước.

“Gia đình tôi làm nghề tiến công cá bên trên hồ, ngày được 4kg, ko con ngày nào. Hôm qua giăng lưới cả tối chỉ được 2 con rô phi to bởi bàn tay, bố bảo bán đi tậu gạo. Bố thường than vãn, cá ko câu được, chết đói mất. Rồi nghĩ tới việc cho con đi làm việc thuê bên trên thành phố ”, Ox san sẻ.

với thuyền bán cá, Moong Văn Sửu chở người dân từ những game thủ dạng Cà Moong, Sốp Cháo lên bến thượng nguồn tậu sắm và sắm lựa. Chẳng tậu được gì nhiều, ngoài vài ký gạo, một thùng mì gói và một lọ nước mắm …

Anh Nguyễn Phúc Sơn vớt cá lồng chết bên trên lòng hồ thủy điện Khe Bố

mẫu ca nô chạy bởi máy nổ của gia đình anh Moong Văn Sửu ra khơi sóng gió. Tại khu neo đậu ngoài, anh Lương Văn Phòng vừa tỉnh táo trưa bên trên khoang thuyền. Kiếm sống bởi nghề lái đò lòng hồ Thủy điện game thủ dạng Vẽ đã 13 năm, anh Phong đã quá thân thuộc với nơi này.

“Trước đây khách đông lắm, mỗi ngày chạy 4 chuyến lên xuống lòng hồ nhưng giờ thì ít lắm, chỉ chạy thêm 2 chuyến nữa thôi. Loay hoay mãi, tôi ko biết mình rất với thể trụ được bao lâu với nghề. Mỗi ngày, tôi bỏ ra 500.000 đồng để tậu xăng nhưng sáng nay chỉ với 2 khách xuống bến, chiều ko tồn tại khách về thì bù lỗ ”, nói tới đây, người phái nam nhi nằm lại xuống một mẫu thuyền với mái che bởi thiếc và ko muốn nói về ngày mai.

Người dân khổ vì … thủy điện

Xuôi về xuôi, doanh nghiệp chúng tôi ngừng chân tại xã Tam Thái (huyện Tương Dương). Đây là một trong những địa phương với số hộ nuôi cá lồng bè bên trên dòng Lam Giang khá đông. lúc thủy điện Khe Bố chặn dòng, phù sa ven sông bị nhấn chìm, ko còn xanh xanh ngô khoai nhưng thay vào đó là một bến nước mênh mông.

Để vươn lên thoát nghèo, người dân linh động tận dụng nguồn nước lòng hồ để nuôi trồng thủy sản. Thấy cá to lên, tạo nguồn thu nhập khá, bà con mở đầu sử dụng rộng rãi phát triển. nụ cười chẳng tày gang lúc chúng ta luôn luôn nơm nớp lo sợ thủy điện xả lũ đột ngột làm cho cho mực nước biến đổi hoặc ko đủ sâu làm cho cho cá lồng bị ngạt chết.

Nhớ lại những ngày giữa tháng 5/2022, ông Nguyễn Phúc Sơn vẫn còn đó tức tưởi lúc cá nuôi lồng bè của gia đình ông và 6 hộ dân khác ở thôn Lùng chết hàng loạt do nhà máy thủy điện xả nước.

“Khoảng 4 giờ chiều, tôi đi kiểm tra lồng cá thì bắt gặp mực nước hồ thủy điện Khe Bố xuống thấp với véc tơ vận tốc tức thời rất thời gian nhanh. Chẳng mấy chốc, đáy hồ trơ đáy, cá chết ngạt, chết trắng bụng. Tôi hốt hoảng, gọi hơn 20 người trong thôn tới trợ giúp, vận chuyển lồng cá xuống vị trí nước sâu nhưng ko kịp. mọi người vội vớt những con cá còn sống cho vào bể nước rồi tiếp tục kéo lồng.

Loay hoay cứu cá cả tối nhưng chỉ cứu được một nửa số cá. vì sao thủy điện ko thông tin cho những người dân biết một tiếng trước lúc xả? Chúng phóng điện đột ngột, xả xuống đáy. chúng ta thực vô cảm ”, ông Nguyễn Phúc Sơn nói.

Trước đó, vào mùa mưa lũ năm 2018, nhà máy thủy điện ven sông Lam bất thần xả lũ làm cho cho người dân ko kịp phản ứng. Trận lũ bất thần làm cho cho mố phái nam cầu treo Chòm Lôm bị sóng tiến công sập, nhị bờ bị chia cắt, hàng nghìn người qua sông bị cô lập, hàng trăm học trò Trường THCS Lạng Khê (Con Cuông) ko đi được tới trường…

Cảnh Huệ