Trong lần tìm về những dấu vết tạo thành gu thẩm mỹ của đời sống văn hóa, tiêu khiển thành phố Hà Nội, từ lâu tôi đã gặp lại nhạc sĩ nổi tiếng Nguyễn Thiện Tơ (1921 – 2022) trong tầm quan trọng người làm bệ đỡ. ủng hộ những sáng tạo âm nhạc của giữa thế kỷ 20.
Nhạc sĩ Nguyễn Thiện Tơ vừa từ trần vào khoảng 17h ngày 18/8 tại Hà Nội, hưởng thọ 102 tuổi.
Với tuổi đời hơn một thế kỷ, cũng chính là tác kém chất lượng tiền chiến sau cuối còn sống bên trên giang sơn, Nguyễn Thiện Tơ trong cuộc đời của tôi xứng đáng là một nhân chứng uy tín để nói về lịch sử tân nhạc. Nhưng anh ấy rất khiêm tốn lúc nói tới tầm quan trọng của tôi trong những cuộc trò chuyện.
Toàn bộ với những bến tàu cũ
Tôi đã với thời cơ gặp anh ấy nhiều lần trong hơn 20 năm qua. Những lần trước tiên luôn luôn với bóng vía của bà Hà Tiên, vợ ông, ở bên. Người quen vẫn gọi ngôi nhà là “chưng Tổ Tiên” là hình tượng của hạnh phúc tới đầu bạc răng long.
ko chỉ thế, bà Tiên còn là nàng thơ trong “dáng vẻ vẻ xinh ba nàng tiên quỳ gối đọc kinh thánh hiền đức” nguyên mẫu cho bài hát đầu tay “Nhà thờ vắng lặng” (1938).
Bài hát này được xuất phiên bản năm 1941, trong tuyển tập lời do Jeannine Lệ Thủy, Phí Tâm Yến và Trần Hợi – những tài tử trẻ gốc Hà Thành sáng tác.
Nhưng với nhẽ Nguyễn Thiện Tơ viết nhiều nhất từ cuối những năm 1940 tới những năm 1950, từ những bài hát chủ đề lãng mạn tới những điệu nhảy (Qua bến xưa, Tiếng tre bên sông, Nhắn gió chiều, bên trên đường về.) về chủ đề quê nhà (Tiếng hát hồ Lời – lời Hoàng Giác, Chiều quê)) và thậm chí xúc tiến một cuộc sống thường ngày thế hệ sau lúc hòa bình lập lại ở khu vực miền bắc năm 1954 (Thanh xuân kiến thiết, Nhắn em, Con thuyền tự do – lời Trịnh Kính).
Bài hát sau cuối cũng chính là bài hát được viết lúc người vợ mất năm 2012, chủ đề gợi nhớ lại ca từ viết trong bài hát Mưa trước tiên, đó là dòng “Tâm hồn thánh thót mưa rơi, lặng buồn” Phi Tâm Yến viết cho một dịp giáng sinh. tối năm 1938, với sườn cảnh mùa đông đặc trưng của khu vực miền bắc.
thực hiếm tìm thấy một tình yêu vững bền như thế trong đời tư của một nghệ sĩ, ở một nhạc sĩ từng trải ở những chốn phóng khoáng nhất trong xã hội cũ như phòng trà, sàn nhảy, quán nhậu.
Đọng lại trong âm nhạc của Nguyễn Thiện Tơ với nhẽ là một phong thái văn hóa Hà Thành, nằm trong tác động chung của dòng nghệ thuật lãng mạn phương Tây tới đời sống văn hóa tiêu khiển thành phố Hà Nội. cội nguồn từ những phong trào văn nghệ thời đoạn 1930-1945.
Ông thuộc thế hệ sinh những năm 1920, thay thế dần tầm quan trọng của thế hệ “tiền chiến” của những thi sĩ Thơ thế hệ, Tựu văn Đoàn.
Thế hệ của ông đã tạo thành một sườn cảnh văn hóa thành phố văn minh, nhất là sau năm 1945 và ở vùng tạm chiếm trước năm 1954. Trong đó, hình ảnh loài người thể hiện cảm xúc trực tiếp hơn, những lời yêu thương được thể hiện. gia diết hơn, tình cảm hơn nhưng vẫn giữ nguyên những lời ca cổ trang, gia diết.
Nhạc của ông thường với tính chất ca khúc bên trên nền điệu múa nên hợp thời, hợp thị hiếu thành thị bấy giờ, về cơ phiên bản tôn vinh vẻ xinh dung dị, kết hợp và hợp lý, tao nhã.
lúc trầm ngâm, trầm ngâm, lúc sôi nổi, âm nhạc và lời ca tạo thành tuyệt vời về một thời người xa nhau gặp nhau say đắm: “Bên dòng sông trong tâm địa vương vấn người thời điểm ngày hôm nay phương xa, với heo may. may ta về bến xưa ”(Qua bến xưa – 1949).
Ban Nhạc việt phái mạnh – Đài Hà Nội khoảng năm 1950, Nguyễn Thiện Tơ thứ 2 từ phải sang – Ảnh tư liệu gia đình
Một hợp âm văn minh cho thành thị
ko phải vô cớ nhưng mà Nguyễn Thiện Tơ thể hiện một sắc thái âm nhạc thế hệ cùng hưởng với tình cảm thành phố văn minh đương thời.
Ngay từ những năm đầu thập niên 1940, ông đã hoạt động vô cùng sôi nổi trong khoảng ko âm nhạc của những quán bar, phòng trà hay sàn nhảy ở Hà Nội, hiệp tác với tương đối nhiều nhạc sĩ, ca sĩ tiên tiến khu vực miền bắc. phái mạnh giới.
Ngay từ lúc thế hệ lẫm chẫm biết đi, anh đã xuất hiện với tư cách là nhạc công trong những nhóm nhạc trước tiên như Myosotis (Đóa hoa) của Thẩm Oánh và Dương Thiệu Tước. Sau lúc trình diễn lần trước tiên tại một trong những buổi hòa nhạc tại Nhà hát Majestic (nhà hát tháng 8 ngày nay) vào năm 1936, ông trở thành một nhạc sĩ chuyên nghiệp.
Anh cũng chính là một trong những nghệ sĩ chơi những thể loại quốc tế phổ thông như blues và jazz cũng như thành thục những nhạc cụ từ guitar Tây Ban Nha tới guitar Hawaii và sau cuối là sáo.
Kỹ năng này làm cho cho anh luôn luôn nằm trong số những nhạc sĩ được những ban nhạc, phòng trà mời gọi như nhóm nhạc sĩ Nga S. Milewitch chơi ở Tavern Royale (91 Đinh Tiên Hoàng ngày nay) hay nhóm của Nguyễn Xuân Khoát chơi ở nổi tiếng nhất. Vũ trường Takara trước năm 1945 bên trên phố Khâm Thiên.
lúc dạy guitar tại số nhà 22 Charron (Mai Hắc Đế), nơi ông đã sống mấy chục năm qua, ông cũng đã đóng góp góp phần truyền lại cây đàn Hawaii tuyệt vời cho một tên tuổi nhưng mà sau này đã tạo thành phong thái âm nhạc của riêng ông. Đội tiêu chuẩn chỉnh.
Ông còn là nhạc công của Ban Nhạc việt phái mạnh, một đoàn nghệ sĩ quan yếu làm nên vong hồn của chương trình ca nhạc ko giống nhau của Đài Hà Nội thời đoạn 1949 – 1953, đã trình diễn hồ hết những ca khúc hay nhất. của tân nhạc việt phái mạnh phái mạnh, kể cả những ca khúc từ thời kháng chiến.
Phần âm nhạc của chương trình này do những ca sĩ Ngọc Bảo, Minh Đỗ, Bích Thơ, Tâm Vân… thể hiện đã tạo thành kỷ niệm một thời xôn xao nhưng mà lòng người vẫn lưu luyến.
Vẻ xinh cũng ko loại trừ sự dịu dàng, nét đặc trưng trong phong thái nghệ thuật của những nhạc sĩ Hà Nội thập niên 1950 như Nguyễn Thiện Tơ hay những tác kém chất lượng sắp gụi như Hoàng Giác, Tạ Tấn, Hoàng Dương, Nguyễn Văn Quỳ …
bọn họ cũng chính là những người đã ở lại Hà Nội và tiếp tục cuộc đời âm nhạc của tôi, lưu giữ chút duyên dáng vẻ vẻ quá khứ cho thành phố đầy hoa trái này.
Bài hát trước tiên của Nguyễn Thiện Tơ được xuất phiên bản – Nhà thờ trong bóng – in trong tập Tiếng gió trong mùa hè, Asia Press, Hà Nội năm 1941 – Ảnh: NGUYỄN TRUNG QUÝ
đánh giá về sự sôi động của âm nhạc thời đoạn 1949 – 1954, nhà nghiên cứu âm nhạc người Ireland, Tiến sĩ Lonán O’Briain (Đại học Nottingham, Vương quốc Anh), trong một cuốn sách nghiên cứu lời nói việt phái mạnh phái mạnh (Nhà xuất phiên bản Đại học Oxford, 2021), nói rằng Nguyễn Thiện Tơ là một trong những người đã tạo ra một unique âm nhạc thế hệ mang ý nghĩa quốc tế phiên bản địa thông qua làn sóng radio.
unique này, tất nhiên, bắt nguồn từ những sân khấu được trình diễn trong nhà hát hoặc quán bar âm nhạc. khoảng ko âm thanh của một thành phố như Hà Nội, nhờ đó nhưng mà phát triển, mang lại gu thẩm mỹ cho tất cả những người dân thị thành, vẫn còn đó tác động tới ngày nay.
Lâu nay, người ta thường nhắc tới những khuôn mặt hay dòng nhạc chính thống, những ca khúc gắn liền với những event trọng đại của giang sơn hay những giai thoại phóng túng của dòng nhạc lãng mạn, nhưng mà người ta thường gọi bởi thuật ngữ nhạc tiền chiến.
Nhưng đời sống tiêu khiển của Hà Nội được vận hành đều đặn qua hàng chục năm là nhờ những nhạc sĩ vừa là nhạc công vừa là nhạc công như Nguyễn Thiện Tơ, hay một trong những đàn anh khác như Nguyễn Xuân Khoát, Nguyễn. Van Giep, Nguyen Huu Hieu or Luu quang quẻ Duyệt. Nhiều người rất với thể đã bị quên khuấy, nhưng lịch sử của tân nhạc nhất định vẫn còn đó đó.