những vị tướng trong tình người chơi thân thiết
Giữa năm 2009, lúc phát động dự án “Những vị tướng trong thời bình” để triển lãm cuối năm, tôi đã lên danh sách 12 vị tướng ở đủ những ngành ko giống nhau từ ko quân, hải quân, bộ binh (tăng thiết giáp, pháo binh ..) .) và sau đó Tướng Huy là một trong 12 nhân vật. Hiếm mang một vị tướng nào từng trải qua ba cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ và đảm bảo biên giới phía Bắc trước quân xâm lược Trung Quốc với rất nhiều trận tiến công lừng lẫy, lại được Đại tướng Võ Nguyên Giáp tuyên dương (sau này là trận xoá sổ quân 6 tiểu đoàn lính thủy tiến công bộ thiện nghệ của quân đội Sài Gòn ở phía Bắc.
Tướng Huy cũng chính là một nhân vật trong một chương của cuốn sách “Valleys Vests II- a oral history” của tác nhái William L. Adam (người Mỹ), trong cuộc phỏng vấn với Tướng Huy, tác nhái đã sử dụng từ “tinh xảo” (tinh xảo). ) để nói về anh ấy. mang nhẽ vì trong cuộc phỏng vấn, dù tác nhái mang hỏi khó thế nào, Tướng Huy đều vượt qua bởi những câu replay mạch lạc. Từ câu chuyện chôn cất lính Mỹ để địch tìm tới, mang những câu hỏi về lý tưởng chống chọi của người lính Cụ Hồ.
Tôi đã tới nhà anh ấy nhiều lần và rỉ tai với anh ấy. mang lần tôi hỏi thẳng anh ấy mang sợ chết ko, và anh ấy replay ko chút do dự: “ko. Ra trận vô lương liệt quá, nghĩ tới mẫu chết là ko thể chống chọi được một chút nào. rất nhiều lần tôi thoát chết trong giây lát ”. Đó là lúc anh vừa rời boongke thì bị đạn pháo của địch bắn trúng boongke. Tướng Huy luôn luôn nhấn mạnh tới tình đồng chí. Anh bảo, ở quân đội nào thì cũng rất mang thể mang tình đồng chí, nhưng với quân nhân Cụ Hồ thì lạ lắm, hiếm mang ở đâu người lính sẵn sàng đỡ đạn cho lãnh tụ. Hay người đội trưởng san sớt với những đội viên từng tàn thuốc, từng viên kẹo.
Tình đồng chí ấy ko chỉ mang tồn tại trong chiến tranh nhưng mà còn tồn tại trong thời bình.
Năm 1967, ông trực tiếp chôn cất một đồng đội của tớ – Đại úy Nguyễn Danh Ngọc – tư vấn trưởng Trung đoàn 9B hy sinh tại nước người chơi Lào, phía Tây sông Sepol. Sau 30 năm nghỉ hưu, ông dành thời kì sang Lào tìm hài cốt của đồng đội cũ để đưa về việt phái nam phái nam. Đó cũng chính là một hành trình dài lúc nhiều ngày tưởng phải bỏ cuộc vì ko kiếm được, lúc thầy phong thủy “bất lực” nhưng anh vẫn kiên trì và tin vào linh giác của người lính để tìm ra. và đưa hài cốt đồng đội về quy tập tại nghĩa trang Hà Nội.
Tướng Huy nói: “Người còn sống phải mang trách nhiệm với những người đã mất”.
Cuộc đời binh nghiệp của ông mang rất nhiều điểm kỳ lạ lúc suốt ngần ấy năm chinh chiến, trải qua bao trận chiến, ông chưa hề bị một vết thương “mang nhẽ những liệt sĩ đã giúp ta”.
Năm nào, Tướng Huy cũng rất được dành thời kì về thăm lại chiến trường xưa và tới những nghĩa trang liệt sĩ để thắp hương cho đồng đội.
Năm 2005, tôi cùng tướng Huy lên Hà Giang thăm nghĩa trang Vị Xuyên. Và lần sau rốt về Vị Xuyên vào tháng 5 năm 2022, lúc vị tướng già ở tuổi 92, nhưng ký ức về những trận tiến công, những điểm hang Dơi, đồi Cô X … vẫn vẹn nguyên như ngày nào.
Từng là kẻ trực tiếp chống chọi và lãnh đạo mặt trận Vị Xuyên, tướng Huy mang công xây dựng Ban liên lạc cựu chiến binh mặt trận Vị Xuyên, kể cho mỗi cá nhân nghe về trận chiến tranh xâm lược. Lần thứ nhị của Trung Quốc kéo dãn sắp 1800 ngày từ thời điểm năm 1984 tới năm 1989 tại Vị Xuyên, nơi được ca tụng là “lò vôi thế kỷ”. Ông cho rằng sự thực về trận chiến này chắc nhiều người biết và ông đã tâm huyết viết cuốn “Hồi ký chiến tranh Vị Xuyên” (tái phiên bản lần thứ ba) là một cuốn sách quý, được ko ít nhà khoa học tiến công giá cao. những nghiên cứu, lịch sử nước ta lần trước tiên được đọc sự thực về trận chiến tranh xâm lược của Trung Quốc bên trên mặt trận Vị Xuyên.
Cả nhị lần, tôi đều chứng kiến những giọt nước mắt xúc động của anh lúc nhìn thấy bia mộ của những người đồng đội cũ, nhất là những người “vô danh tiểu tốt”. Tướng Huy cho biết thêm thông tin vẫn đau đáu nỗi niềm lúc hơn 2.000 hài cốt của đồng đội vẫn chưa được tìm thấy …
Còn Tướng Huy qua ống kính
Là một người rất thân thiện và dễ sắp, lúc đã quen, Tướng Huy sẵn sàng tạo điều kiện cho tôi tự sướng. Một trong những tấm hình thích thú nhất của Tướng Huy là bức tôi chụp bởi ống kính góc rộng từ bên bên dưới. Anh trong bộ quân phục greed color, uy nghiêm như một tượng đài. tấm hình đó là tấm hình sau rốt tôi chụp sau một trong những buổi sáng “hứa hò hẹn” với anh ấy vào cuối tháng 12 năm 2009. Sau lúc chụp được những tấm hình ko vừa ý, tôi chợt nảy ra ý định nhờ anh ấy mặc lại bộ quân phục cho chính mình và nằm xuống sàn để rất mang thể chụp nó. Lúc đó, anh vẫn là anh, nhưng anh vẫn là hình tượng sức mạnh của quân đội nhân dân việt phái nam phái nam – một đội quân ko phải là mạnh nhất trái đất, nhưng đã tiến công bại những đội quân được coi là mạnh nhất trái đất. tấm hình này được Tướng Huy đặt trọng thể bên trên bàn.
Một tấm hình khác nhưng mà tôi rất thích là cảnh vợ ông xã tướng Huy trong phòng ngủ với sườn cảnh êm đềm, rét mướt, ông đang cài huy chương bên trên áo lính và vợ ông Thuận là cựu giáo viên Văn. đọc quyển sách. Với chủ đề “Home”, tấm hình này đã thành công BGK tại Liên hoan ảnh Photometria (Hy Lạp) và đạt giải nhất.
Hình ảnh Tướng Huy mặc ăn mặc quần áo ở nhà nằm bên trên sàn nâng tạ là hình ảnh đời thực được một vài đạo diễn điện ảnh nổi tiếng của việt phái nam phái nam như Lê Lâm thích thú vì hình ảnh mạnh mẽ và uy lực, tuyệt hảo và đậm chất điện ảnh. như bọn họ nói…
Và tấm hình thế hệ nhất nhưng mà tôi chụp vào cuối tháng 5 năm 2022 tại nghĩa trang Vị Xuyên. Vị tướng già rơm rớm nước mắt, tay cầm nén hương run rẩy trước những phần mộ liệt sĩ nhớ về những người đồng đội đã vào sinh ra tử năm xưa, sau sống lưng là cánh tay nâng đỡ sau sống lưng Đại tướng. Tình người chơi thân thiết trong quá khứ và ngày nay.
Trong dự án ảnh của tôi “Tướng trận trong thời bình”, Tướng Huy là vị tướng sắp gụi nhất với tôi và tôi cũng rất mang thể mang rất nhiều tấm hình xinh tuyệt vời nhất về ông. 10 trong những số ấy đã được tìm in trong cuốn sách ảnh “Thần thoại” tập một (Mythography-Vol.01) của dotArrt – một hiệp hội văn hóa của Trieste (Ý) đã tổ chức hàng trăm cuộc triển lãm ảnh quốc tế khắp âu lục và Trieste Photo. Ngày hội ảnh quốc tế.