Nổi
Mưa rơi phơ phất bên trên mái lều, ngồi bên trên dòng ghế mây, bà Vi Thị Thanh (53 tuổi) nhìn ra lòng hồ thủy điện phiên bản Vẽ, huyện Tương Dương (Nghệ An). Mưa ở nơi “núi mang nước” bao giờ cũng vậy, hoang vắng, buồn buồn bực. Làn gia sạm đen và những nếp nhăn trước tuổi vì thời tiết nắng mưa càng làm cho người đàn bà này góp phần khắc khổ.
giật thột tỉnh giấc do tiếng gọi tậu, chị Thanh vội vàng vào bếp làm tô mì gói cho khách. Nói là khách nhưng những người ngồi trong quán nhỏ nhiều phần là đồng hương của bà chủ. bọn họ vốn là kẻ làng Kim Đa, sau lúc thủy điện phiên bản Vẽ chặn dòng, bọn họ đã được tái định cư hoặc chuyển lên vùng núi cao hơn. dòng tên Kim Đa thân thuộc ngày nào, giờ chỉ còn lại trong hoài niệm của người Khơ Mú mỗi lúc nhớ về quê nhà.
Gia đình bà Thanh cũng chính là một phòng ban ko nhỏ trong dòng người rời bỏ nơi “chôn rau cắt rốn”. Bà Thanh cho biết thêm thông tin, sau lúc nhận đất tái định cư tại xã Thanh Sơn (huyện Thanh Chương), bà cùng ck con dắt díu nhau về nơi ở thế hệ. Ngôi nhà sàn mang khá ấm của gia đình ba thế hệ được nuôi nấng nắng mưa.
Sau đó khoảng một năm, vì cuộc sống đời thường khó khăn, chị quyết định một mình trở lại lòng hồ để mưu sinh. Dựng một túp lều nhỏ bên sườn núi, chị Thanh bán hàng tạp hóa, hàng ăn cho khách qua đường, thân cò leo lét giữa núi rừng hoang vu.
Năm 2010, 2011, những xóm nhỏ ở bến thượng nguồn được hình thành do những hộ dân từ khu tái định cư tới lập nghiệp. Từ đó tới nay, cuộc sống đời thường của hàng chục hộ dân nơi đây gắn liền với sông nước, những dòng thuyền nhỏ, túp lều tranh làm nơi trú ngụ, ngồi đếm con nước đổ về lòng hồ mênh mông.
“Hồi đó tái định cư ko tồn tại đất sinh sản, người dân chỉ quanh quẩn trong nhà rồi đi ra đường ko biết làm dòng gi. Lũ trẻ đói quá, khóc suốt ngày. Còn về bến thượng nguồn của lòng hồ thủy điện, Bận ra đây marketing kiếm lời, ngoài tiền hàng thì còn tồn tại tiền gửi về cho ck con trang trải cuộc sống đời thường.
Dù chỉ mang một mình, ko biết nương tựa vào ai trong những lúc giông bão, nhưng ít nhất người chơi ko thấy đói. Cũng may, những con đã to, biết lên nương trồng ngô, xuống suối bắt cá chứ mẹ ko thể ở mãi trong tâm địa hồ được ”.
dòng quán nhỏ đung đưa theo nhịp sóng, chị Thanh cúi xuống nhặt mớ rau rừng. doanh nghiệp chúng tôi hiểu, cô ấy muốn giấu đi sự mỏi mệt của những tháng ngày vật lộn, bồng bềnh như mặt nước trong hồ. Những người xuất hiện trong quán ko người nào thì thầm, chỉ mang tiếng mưa rơi, tiếng sóng hồ, mắt nhìn xa xăm, tiếng sóng lăn tăn trong cơn mưa rừng hiu quạnh… Nhìn thấy khoang thuyền chật kín. nước. Trời mưa, cậu tí xíu Moong Văn Sửu (13 tuổi, phiên bản Cà Moong) chạy ra sử dụng muôi tiến công.
“Gia đình tôi làm nghề tiến công cá ở hồ, ngày được 4kg, ngày ko tồn tại cá, hôm qua giăng lưới cả tối chỉ được 2 con cá rô phi to bởi bàn tay, bố tôi bảo bán lấy tiền”. tiền để tậu. ”thân phụ tôi thường phàn nàn rằng ko thể bắt được cá. Điều này sẽ làm cho anh ta chết đói. Sau đó anh ấy nghĩ tới việc gửi tôi đi làm việc thuê bên trên thành phố ”, Ox san sẻ.
mang thuyền bán cá, Moong Văn Sửu chở người dân từ những phiên bản Cà Moong, Sốp Cháo lên bến thượng nguồn tậu sắm tậu lựa. Chẳng tậu được gì nhiều, ngoài vài ký gạo, một thùng mì gói và một chai nước khoáng mắm …
dòng ca nô chạy bởi máy nổ của gia đình anh Moong Văn Sửu ra khơi sóng gió. Tại khu neo đậu ko tính, anh Lương Văn Phòng vừa tỉnh táo trưa bên trên khoang thuyền. Kiếm sống bởi nghề lái đò lòng hồ Thủy điện phiên bản Vẽ đã 13 năm, anh Phong đã quá thân thuộc với nơi này.
“Trước đây, khách đông lắm, mỗi ngày tôi chạy 4 chuyến xuôi ngược lòng hồ nhưng giờ ít lắm, chỉ còn 2 chuyến nữa. Chật vật, ko biết trụ được bao lâu với nghề. Mỗi ngày tôi bỏ ra 500.000 đồng để tậu xăng, nhưng sáng nay chỉ mang 2 khách xuống bến, chiều ko tồn tại khách về thì làm sao bù lỗ được ”. Nói rồi, người nam giới nhi lại nằm xuống dòng thuyền mang mái che bởi thiếc và ko muốn nói tới chuyện ngày mai.
Người dân khổ vì … thủy điện
Xuôi về xuôi, doanh nghiệp chúng tôi ngừng chân tại xã Tam Thái (huyện Tương Dương). Đây là một trong những địa phương mang số hộ nuôi cá lồng bè bên trên dòng Lam Giang khá đông. lúc thủy điện Khe Bố chặn dòng, phù sa ven sông bị nhấn chìm, ko còn xanh xanh ngô khoai nhưng thay vào đó là một bến nước mênh mông.
Thủy điện phiên bản Vẽ – tòa tháp vĩ đại của những năm 2000 giữa núi rừng hùng vĩ. Để xây dựng nhà máy to nhất Bắc Trung Bộ này, 3.022 hộ dân ở 34 phiên bản và 7 xã thuộc nhì huyện Tương Dương và Kỳ Sơn đã phải di dời.
Để vươn lên thoát nghèo, người dân linh động tận dụng nguồn nước lòng hồ để nuôi trồng thủy sản. Thấy cá to lên, tạo nguồn thu nhập khá, bà con khởi đầu sử dụng rộng rãi phát triển. nụ cười chẳng tày gang lúc bọn họ luôn luôn nơm nớp lo sợ thủy điện xả lũ đột ngột làm cho mực nước biến đổi hoặc ko đủ sâu làm cho cá lồng bị ngạt chết.
Nhớ lại những ngày giữa tháng 5/2022, ông Nguyễn Phúc Sơn vẫn còn đó tức tưởi lúc cá nuôi trong lồng của gia đình ông và 6 hộ dân khác ở phiên bản Lũng chết hàng loạt do nhà máy thủy điện xả nước.
“Khoảng 16h, tôi đi kiểm tra lồng cá thì bắt gặp mực nước hồ thủy điện Khe Bố xuống thấp với véc tơ vận tốc tức thời rất thời gian nhanh, trơ đáy hồ, cá chết ngạt, chết trắng. Tôi hốt hoảng gọi hơn 20 người trong thôn tới trợ giúp, vận chuyển lồng cá xuống vị trí nước sâu nhưng ko kịp, mọi cá nhân vội vớt con cá còn sống cho vào bể nước rồi tiếp tục kéo. dòng lồng.
Loay hoay cứu cá cả tối nhưng chỉ cứu được một nửa số cá. vì sao thủy điện ko thông tin cho những người dân biết một tiếng trước lúc xả? Chúng phóng điện đột ngột, xả xuống đáy. bọn họ quá vô cảm ”, ông Nguyễn Phúc Sơn nói.
Trước đó, vào mùa mưa lũ năm 2018, nhà máy thủy điện ven sông Lam bất thần xả lũ làm cho người dân ko kịp phản ứng. Trận lũ bất thần làm cho mố nam giới cầu treo Chòm Lôm bị sóng tiến công sập, nhì bờ bị chia cắt, hàng nghìn người qua sông bị cô lập, hàng trăm học trò Trường THCS Lạng Khê (Con Cuông) ko đi được tới trường…
